Stedebouw & Ruimtelijke OrdeningInhoudsopgave 2000DenkraamGezamenlijk Europees ruimtelijk planningsperspectief is bittere noodzaak, Een (M. Wulf-Mathies)ArtikelenBreeze of AIR (A.M. Devolder en C. van der Zijl)Complete stad in de Deltametropool, Een (P. Noordanus)Culturalisering van stad en land, De (H. Mommaas)De verbeelding van het ongewisse (F. Boer en J. Jongert)Den Haag: de grote onbekende in de Deltametropool (C. Vaillant)Digital Dutch (R. Broesi, R Jannink en W. Veldhuis)Economische balans voor Hannover, De (J. Revilla Diez en J. Kramer)Eenheid in tegendelen? (F. van Oort)E-Government (J. Brouwer)EROP of EOF? (J. van den Broeck)Eternal event city, The (A. Vos)Geef ruimte de tijd en tijd de ruimte! (M. van den Berg)Geografie van de vrije tijd, De (H. Verheyden en P. Wittenberg)Grenzeloze inhoud bepaalt samenwerking rond Groningen en Assen (P. Bennema)Grondbeleid: van monopolievorming naar marktwerking (H. Priemus en E. Louw)Hoe acht speelsteden doel missen (M. van Twillert)Hunkeren naar ervaringen, redactioneel (W. Zonneveld)ICT en Ruimtelijke Ordening, redactioneel (L. Boelens)Integratie van stad en natuur (W.A. Wiersinga, T.J. Warns en H.J. van der Windt)Is de cartograaf de laatste die in cartografie gelooft? (L. Verweij en G. Boie)Kaartbeelden: tussen navigeren en verleiden (P. Benjaminse en M. Munnik)Kaarten in de tijd (G. Borger)Kwaliteitsdenken over morgen (M. Jacobs)Landstad Deventer (J. Starkenburg en R. van Wingerden)Light rail KAN nog beter (J. Lisser, B. Behr en F. Sleurink)Mapping revisited, redactioneel (L. Boelens)Met kennis van zaken (J.J.M.J. Goris, M.J. Martens, O. Raspe en P.A. de Ruijter)Mind-building als ruimtelijke strategic (S. Slabbers)Ministerie van Verkeer en Waterstaat: de grote afwezige in het stedelijk vernieuwingsbeleid (H. Priemus en R. Konings)Nederland toont karakter! (Z. Hemel)Next Millenniumtour (B. Reuser, M. Schreinemachers, M. Schenk en J. van de Water)Omgaan met fragmentatie (P. van den Broeck)Opkomst van het monomilieu, De (B. van Bleek, K. Maat en J.J. Harts)Planning zonder grenzen (P. Witsen, M. de Lange, D. Ginter en A. Dilweg)Representatie van de werkelijkheid (L. Boelens)Ruimte maken voor een kennisland (F. Nauta)Smart Growth in San Fransisco Bay Area (D. van der Laan)Stadscentrum Leidsche Rijn (Monolab)Stedelijke groei (D. Rusk)Stedelijke herverkaveling in ruimtelijke ordening (E. van der Meide en J. Edelenbos)Stedelijkheid in de netwerkstad (E. van Uum)Thema Europa, redactioneel (L. Boelens)Tokio: Stad als terminal en terminal als stad (V. Grassmuck)Trein op hoge snelheid, Een. Ervaringen met een INTERREG IlC-project (C. Mekers en J. Jonker)Tweesporigheid in het Europees ruimtelijk ontwikkelingsbeleid (A. Faludi)Vakdepartementen vrezen EROP(B. Waterhout en W. Zonneveld)Veiligheid bij complexe projectontwikkehng: van spelbederf naar co-design (J. Koppenjan en E. ten Heuvelhof)Verstrooiing binnen netwerken, redactioneel Thema: Netwerksteden (Z. Hemel)Register Stedebouw & Ruimtelijke Ordening 2000 1nr. biz.4 324 505 73 344 443 214 366 196 141 134 235 315 211 286 384 105 36 52 303 293 173 105 352 384 583 32 444 161 385 273 432 214 521 166 86 266 466 442 65 402 151 56 341 201 241 71 332 3Welcome to Masterdam, redactioneel (Z. Hemel) 4 4Werkstad in plezier (J. Oosterman) 5 14Wonen in de Deltametropool (L. Vrolijks) 2 26Auteurs (van artikelen)Behr, B., Lisser, J. en Sleurink, R, Lightrail KAN nog beterBenjaminse, P. en Munnik, M., Kaartbeelden: tussen navigeren en verleidenBennema, P., Grenzeloze inhoud bepaalt samenwerking rond Groningen en AssenBerg, M. van den, Geef ruimte de tijd en tijd de ruimte!Bleek, B. van, Maat, K en Harts, J.J., De Opkomst van bet monomilieuBoelens, L., ICT en Ruimtelijke Ordening, redactioneelBoelens, L., Mapping revisited, redactioneelBoelens, L., Redactioneel Thema EuropaBoelens, L., Representatie van de werkelijkheidBoer, F. en Jongert, J., De verbeelding van het ongewisseBoie, G. en Verweij, L., Is de cartograaf de laatste die in cartografie gelooft?Borger, G., Kaarten in de tijdBroeck, J..van den, EROP of HOP?Broeck, P. van den, Omgaan met fragmentatieBroesi, R., Jannink, P. en Veldbuis, W., Digital DutchBrouwer, J., E-GovernmentDevolder, A.M: en Zijl, C. van der. Breeze of AIRDilweg, A., Witsen, P., Lange M. de en Ginter, D., Planning zonder grenzenEdelenbos, J. en Meide, E. van der, Stedelijke herverkaveling in ruimtelijke ordeningFaludi, A., Tweesporigheid in het Europees ruimtelijk ontwikkelingsbeleidGinter, D., Witsen, P., Lange M. de en Dilweg, A., Planning zonder grenzenGoris, J.J.M.J., Martens, M.J., Raspe, O. en Ruijter, PA. de. Met kennis van zakenGrassmuck, V., Tokio: Stad als terminal en terminal als stadHarts, J.J., Bleek, B. van en Maat, K., De Opkomst van het monomilieuHemel, Z., Nederland toont karakter!Hemel, Z., Redactioneel. Welcome to MasterdamHemel, Z., Verstrooiing binnen netwerken, redactioneel Thema: NetwerkstedenHeuvelbof, E. ten en Koppenjan, J., Veiligheid bij complexe projectontwikkeling: van spelbederf naar co-designJacobs, M., Kwaliteitsdenken over morgenJannink, P., Broesi, R. en Veldhuis, W., Digital DutchJongert, J. en Boer, F., De verbeelding van het ongewisseJonker, J. en Mekers, C., Trein op hoge snelheid, Een. Ervaringen met een INTERREG IlC-projectKonings, R. en Priemus, H., Ministerie van Verkeer en Waterstaat: de grote afwezige in het stedelijk vernieuwingsbeleidKoppenjan, J. en Heuvelbof, E. ten, Veiligheid bij complexe projectontwikkeling: van spelbederf naar co-designKramer, J. en Revilla Diez, J., De economische balans voor Hannover,Laan, D. van der, Smart Growth in San Fransisco Bay AreaLange, M. de, Witsen, P., Ginter, D. en Dilweg, A., Planning zonder grenzenLisser, J., Behr, B. en Sleurink, E, Lightrail KAN nog beterLouw, E. en Priemus, H., Grondbeleid: van monopolievorming naar marktwerkingMaat, K., Bleek, B. van en Harts, J.J., De Opkomst van het monomilieuMartens, M.J., Goris, J.J.M.J., Raspe, O. en Ruijter, P.A. de. Met kennis van zakenMeide, E. van der en Edelenbos, J., Stedelijke herverkaveling in ruimtelijke ordeningMekers, C. en Jonker, J., Trein op hoge snelheid, Een. Ervaringen met een INTERREG IlC-projectMommaas, H., De culturalisering van stad en landMonolab, Stadscentrum Leidsche RijnMunnik, M en Benjaminse, P., Kaartbeelden: tussen navigeren en verleidenNauta, E, Ruimte maken voor een kennislandNoordanus, P., Een complete stad in de DeltametropoolOort, van E, Eenheid in tegendelen?Oosterman, J., Werkstad in plezierPriemus, H. en Konings, R., Ministerie van Verkeer en Waterstaat: de grote afwezige in het stedelijk vernieuwingsbeleidPriemus, H. en Louw, E., Grondbeleid: van monopolievorming naar marktwerkingRaspe, O., Goris, J.J.M.J., Martens, M.J. en Ruijter, P.A. de, Met kennis van zaken2 Register Stedebouw& Ruimtelijke Ordening 20004 583 171 285 314 526 53 31 56 83 343 293 101 132 213 216 144 321 165 401 241 162 446 344 525 274 42 31 335 353 213 341 201 381 334 366 461 164 586 384 522 445 401 205 76 443 176 264 506 195 141 386 382 44Reuser, B., Schreinemachers, M., Schenk, M. en Water, J. van de, Next MillenniumtourRevilla Diez, J. en Kramer, J., De economische balans voor HannoverRuijter, RA. de, Goris, JJ.M.J., Martens, M.J. en Raspe, O., Met kennis van zakenRusk, D., Stedelijke groeiSchenk, M., Reuser, B., Schreinemachers, M. en Water, J. van de. Next MillenniumtourSchreinemachers, M., Reuser, B., Schenk, M. en Water, J. van de. Next MillenniumtourSlabbers, S., Mind-building als ruimtelijke strategieSleurink, E, Lisser, J. en Behr, B., Lightrail KAN nog beterStarkenburg, J. en Wingerden, R. van, Landstad DeventerTwillert, M. van, Hoe acht speelsteden doel missenUum, E. van, Stedelijkheid in de netwerkstadVaillant, C, Den Haag: de grote onbekende in de DeltametropoolVeldhuis, W, Broesi, R. en Jannink, R, Digital DutchVerheyden, H. Wittenberg, E, De geografie van de vrije tijdVerweij, L. en Boie, G., Is de cartograaf de laatste die in cartografie gelooft?Vos, A., The eternal event cityVrolijks, L., Wonen in de DeltametropoolWarns, T.J., Wiersinga, W.A. en Windt, HJ. van der, Integratie van stad en natuurWater, J. van de, Reuser, B., Schreinemachers, M. en Schenk, M., Next MillenniumtourWaterhout, B. en Zonneveld, W., Vakdepartementen vrezen EROPWiersinga, W.A., Wams, T.J. en Windt, H.J. van der, Integratie van stad en natuurWindt, H.J. van der, Wiersinga, W.A. en Wams, T.J., Integratie van stad en natuurWingerden, R. van en Starkenburg, ]., Landstad DeventerWitsen, R, Lange M. de, Ginter, D. en Dilweg, A., Planning zonder grenzenWittenberg, E en Verheyden, H., De geografie van de vrije tijdZijl, C. van der en Devolder, A.M., Breeze of AIRZonneveld, W. en Waterhout, B., Vakdepartementen vrezen EROPZonneveld, W., Hunkeren naar ervaringen, redactioneelPublicaties/Recensies (naam van de recensent staat tussen haakjes)Amsterdams Arcadia. De ontdekking van het achterland, M. Glaudemans (G.W. de Vries)Changing suburbs, R. Harris, P. Larkham (I. Nio)City of bits. Space, Place and the Infobahn, W. Mitchell (Z. Hemel)De aanpak van interactief beleid: elke situatie is anders, I. Propper, D. Steenbeek (M. de LangeDe stad als uitdaging. Politiek, planning en praktijk van de stedebouw, Y. Hong Seng (A.M.J. Kreukels)De Verstrooide Stad, B. Colenbrander (A. Graafland)De vrijetijdsindustrie in Stad en Land; Een studie naar de markt van belevenissen, H. Mommaas (L. Boelens)Duurzame stedebouw in bestemmingsplannen, Ministerie van VROM Den Haag (E. van Vondel)Eating Bazil, J. Bosch, J. van der Meijden, M. Nio, W. Nijenhuis, N. de Vries (Z. Hemel)E-topia. 'Urban life, Jim - but not as we know it', W. Mitchell (Z. Hemel)Europa in Stad en Land, F. Evers, B. Waterhout en W Zonneveld (M. Hidding)Fantasy City; Pleasure and profit in the postmodern metropolis, J. Hannigan (L. Boelens)Gemeentelijke vastgoedinformatievoorziening en regelgeving, M. Rietdijk (Y. Pluijmers)Learning from the Japanese city. West meets east in urban design, B. Shelton (Z. Hemel)Machine en theater: ontwerpconcepten van winkelgebouwen, D. Kooijman (D. Evers)Mediation: een nieuw instrument in het speelveld van milieu en ruimtelijke ordening, L. Wiggers-Rust (H.J.A. Ebbing)Megacities Lecture 3, D. Sudjic (Z. Hemel)Nederland, Netwerkenland. Een inventarisatie van de nieuwe condities van planologie en stedebouw, L. Boelens (J. Modder)Praktijkboek GIS, S. Geertman, J. Harts, T. Overduin, R. Roosjen (H. Ottens)Ruimtelijke ordening: Spreiding of concentratie?, S. van der Gaast, R. Liekelema, H. Schippers (W. Zonneveld)Sociable cities; the legacy of Ebenezer Howard, P. Hall, C. Ward (V. van Rossem)Sterk en mooi platteland. Advies over strategieen voor de landelijke gebieden, VROM-raad Den Haag (T. de Boer)The Tourist City, D. Judd, S. Fainstein (H. Mommaas)Urban-rural variations in health care, R.A. Verheij (P. Meurs)Voorbij de compacte stad?, E Dieleman, S. Musterd (I. Kleijnjan en C. Terwindt)3 434 362 442 63 433 434 164 582 384 102 154 443 215 213 294 232 262 303 431 72 302 302 381 165 214 321 75 34 663 526 514 676 552 485 451 611 606 511 595 454 633 495 503 532 496 541 592 512 491 615 491 582 50Register Stedebouw & Ruimtelijke Ordening 2000 3SupplementenBrazilie 1 43Incodelta 3Landstad Deventer 4Masterclass Stedebouw 5Plandag2000 6Vinex in Vogelvlucht 2 -KaartbeeldDe ontleding van een corridor (F. Colombo en M. de Kort) " 2 35Meppel 2008,2015,2030 (A. Hoftijzer,H. van Tilborg,E.Zuidema) 1 544 Register Stedebouw & Ruimtelijke Ordening 2000PlattelanNederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (NIROV)belegger inVastgoedHet Bedrijfspensioenfonds voor de Bouwnijverheid(BPF Bouw) heeft haar vastgoedportefeuille uitbesteed aanSFB Vastgoed. Het totaal belegd vermogen van dit fonds iscirca 40 miljard gulden waarvan circa 9 miljard in vastgoed isbelegd. Jaarlijks wordt daaraan tussen de 700 en 900 miljoengulden toegevoegd. SFB Vastgoed heeft verscliillendebeleggingsproducten: woningen, winkelcentra, kantoor/ bedrijfs-ruimten, gronden en indirect vastgoed in binnen- en buitenland.SFB Vastgoed is een ontwikkelende belegger en heeft alszodanig een unieke positie in de beleggingsmarkt. Omdat dedoor SFB Vastgoed ontwikkelde plannen na realisatie doorBPF Bouw in eigendom worden genomen, is het ontwikkelings-proces gestoeld op een lange termijnvisie.Naast het ontwikkelen is de actieve betrokkenheid bij hetgebiedsgerichte vastgoedmanagement essentieel voor hetbehalen van een hoog maatschappelijk en financieel rendement.Onder de tribunes van het Olympisch Stadion is 14.500 m^bedrijfsruimte gerealiseerd. De ruimten hebben een, twee ofdrie verdiepingen en een glazen pui aan de binnenzijde diegrenst aan de atletiekbaan. De units hebben een oppervlaktevanaf 160 m^ en hebben een hoogwaardige afwerking metmoderne voorzieningen, waaronder vioerverwarming.sfbC^ vastgoedPostbus 637 1000 EE Amsterdamtel (020) 583 9118 fax (020) 583 87 33Onderdeel van de sfbCKgroepStedebouw & RuimtelijkeOrdening,82e jaargang, nummer 1,2001UitgeverNIROV, )aap Moddermodder@nirov.nlRedactieLiiuk Boelens (themaredacteur)Jan BrouwerFrank D'hondtZef Hemel (themaredacteur)Willem KleynPeter KurstjensMarice de LangePieter SchrijnenWil ZonneveldChantal van der Zij! (eindredacteur)RedactiesecretariaatRcnate GoedhartJan KadijkMicliiel SmitClianta! van der ZijINIROVPostbus 308332500 GV Den HaagBezoekadres: Mr. D. Hudig-huis,Mauritskade 23,2514 HD Den Haagt (070) 30 284 84f (070)36 174 22e nirov@nirov.nlw www.nirov.nlStedebouwRuimtelijke OrdeningRichtlijnen voor auteursDe vakgemeenschap wordtuitgenodigd artikelen in te sturen.'Richtlijnen voor auteurs' kunnenop het redactiesecretariaat wordenaangevraagd.AdvertentiesWunnink Mediacontactpersoon: Alex PetriHoogstraat 18a8011 BAZwollet (038)421 13 04f (038) 421 01 17Grafische vormgevingJelie de Gruyter,Grafisch Atelier WageningenDrukVeenman drukkers, EdePrijzenNIktw-leden ontvangen Stedebouw& Ruimtelijke Ordening gratis.NlROV-lidniaatschap vanaf/157,-Losse nummers /27,50Losse nummers enledenadministratieNIROV, Mw. 1. Steenhoff-Boogerst (070) 30 284 14Aati deze uitgave is de uiterste zorgbesteed; voor onvoUedige/ onjuisteinformatie aanvaarden auteur(s),redactie en uitgever geen aansprake-lijkheid. Voor verbetering vanonjuistheden houdt de redactie zichaanbevolen.ISSN-1384-65314 Redactioneel: =Wit gebied?De Vijfde Nota hecht veel waarde aan het landschap,maar biedt geen oplossing om het landschap te onder-houden. Wat zijn momenteel de urgente problemen vanhet landelijk gebied?Z. Hemel7 De teloorgang van het plattelandDe betekenis van en het perspectief voor het plattelandzijn onduidelijk in de ruimtelijke ordening vanNederland. Een dringend probleem./. D. van der Ploeg en R. van Broekhuizen13 Het dorp herzienDe huidige stedebouw maakt te weinig onderscheidtussen stedelijke en landelijke situaties. Wonen in hetlandelijk gebied vraagt om een offensieve benaderingwaarin nieuwe relaties tussen bebouwing en landschapworden voorgesteld./. ]anssen19 The Dutch MountainEen nieuw landschapstype voor Nederland: woonheuvelsmet vrij uitzicht voor iedereen.Z. Hemel23 PPS in het landelijk gebiedPubliek-private samenwerking is in het landelijke gebiedreeds een oude bekende. Wat zouden nieuwe vormenervan daar kunnen gaan betekenen?P. Kurstjens en P. Fennema28 Meer ruimte of meer risicoIs het waterhuishoudkundige systeem van Nederlandnog voldoende toegesneden op de effecten vanklimaatsverandering, bodemdaling, verstedelijking en desteeds specifiekere eisen van het landgebruik?L. van Nieuwenhuijzen en L. Bijlmakers34 WaterworldNederland heeft extra ruimte nodig voor de opslag vanwater: een alternatief voor de waterberging van deRandstad./. Ouburg en S. SchoemakerArtikelen36 Groen en infrastructuurEen zoektocht naar kansen die planning metinfrastructuur biedt voor het creeren van groenekwaliteiten.W. Timmermans en }. Jonkhof40 Aanzetten tot ontwikkelingsplanologieOverdrukgebieden, stabiele gebieden, gebieden metonderdruk en trigger-money vormen eeninstrumentarium voor een meer ontwikkelingsgerichteen projectmatige invalshoek in de ruimtelijke ordening.H.S. Yap45 Modern geleid vervoerEr worden vele plannen gemaakt voor light rail, derealisatie ervan blijkt alleen lastig. Een belangrijkknelpunt is dat overheden niet over de juisteinstrumenten beschikken om een regiefunctie tevervuUen.A. Muller, E. de Wolf, M. van Rooden en B. Demoet50 Spacemate ?Een instrument dat ingezet kan worden bij hetformuleren van zowel kwantitatieve als kwalitatieveuitgangspunten bij herstructurering van bestaandegebieden of nieuwbouwplannen.M. Berghauser Pont en P. Haupt1 Publicat esl54 Groot recensie55 Recensies60 Signalement___Mededel ingen61 NIROVIsoCarpIFHPBijlagen bij dit nummer:- De revival van structuurplanningNieuwe opgaven, nieuwe opdracJitgevers en nieuwe inhoudelijke dragersvan de huidige generatie structuurplannen- Hoogbouw nieuwsbriefOmslag foto: Uit de serie: Cock's dorpen. Impressies van dorpslandschappenin Nederland; Rottum, Groningen 1998.Gefotografeerd door Harry Cock, Assennummer i Stedebouw & Ruimtelijke Ordening 2001 1De Vijf N o t i t i e s vanVolker Wessels VastgoedDe ruimte bewust en intensiefben utten:Onze visie op de Vijfde Notaover de Ruimtelijke Ordening.Met het verschijnen van de Vijfde Nota over de RuimtelijkeOrdening zai de discussie over de kwaliteit en het gebruikvan de ruimte in ons land op gang komen. Een discussiewaaraan wij graag ons steentje willen bijdragen.Volker Wessels Vastgoed is als projectontwikkelaar nauwbetrokken bij het verantwoord invullen van de ruimte. Methet bedenken van creatieve opiossingen. Voor de zogenaamdeuitleglocaties, maar om ook als de ruimte schaars is, tochvolgens hoge kwalitatieve normen, verantwoord te bouwen.In de Vijfde Nota 'Ruimte maken, ruimte delen' is veel aandachtvoor intensief ruimtegebruik, het combineren van functies enhet meervoudig gebruik maken van de beschikbare ruimte.Volker Wessels Vastgoed brengt dat vandaag al in de praktijk.Het project 'Sijtwende' in Voorburg is een goed voorbeeld vani intensief ruimtegebruik: het aanleggen van een weg en eenHoogwaardige Openbaar Vervoersvoorziening, in combinatie; met woningen, kantoren en groen.De ervaring en de visie van Volker Wessels Vastgoed isvastgelegd in de 'Vijf Notifies over intensief ruimtegebruik'.Een beknopte samenvatting leest u hiernaast. Wilt u de com-plete Vijf Notifies ontvangen? Bel Volker Wessels Vastgoed079-3680680, of kijk op www.vijfnotities.nl.WWW.VIJFNOTITIES.NLover intensief ruimtegebruikD^ yijf Notities overintensief ruimtegebruikDoor de toenemende welvaart veranderen de wensen op het gebied van wonen en leven.Het beleid voor ruimtelijke ordening moet gericht zijn op innovatieve en creatieve oplossingenvoor het gebruik van de ruimte. De centrale overheid moet in haar rol als regisseur inspireren.Beleidsmaatregelen dienen kansen te bieden. Alleen dan kunnen (lokale) publieke en privatepartijen komen tot de gewenste en nodige duurzame oplossingen! Beleid moet inspireren.Door de hedendaagse complexiteit van de bebouwde omgeving is er geen blauwdruk vooreen project waarbij intensief ruimtegebruik een rol speelt. De praktijk blijkt de besteleermeester te zijn. Met daadkracht en doorzettingsvermogen kunnen partijen gecalculeerderisico's nemen. Samen durven in de praktijk.Meervoudig ruimtegebruik moet de kwaliteitsverhogende oplossing zijn voor stedelijkeverdichting. Maar dat kan alleen als de stapeling van functies evenwichtig en consequent is.De financiele haalbaarheid wordt bepaald door het meer economisch maken van degecreeerde bovengrondse ruimte.De zorgvuldige inpassing van nieuwe woningen en bedrijven vraagt van de overheid eeneenduidig beleid, maar vooral een bepaalde mate van flexibiliteit en ruimte voor de marktvoor mogelijke toekomstige ontwikkelingen. Innovatief opdrachtgeverschap moet gecreeerdworden, leidend tot flexibiliteit. Beleid moet er op gericht zijn die ruimte voor de markt tekunnen blijven scheppen voor noodzakelijke vernieuwing en upgrading van economischetrekkers in de stad. De markt bepaalt de mogelijkheden.De vroegtijdige intensieve samenwerking tussen deskundige private en competente publiekepartijen wordt steeds belangrijker. Maar samen doen vraagt om lokale heldere visies ophet gebied van ruimtelijke ordening. Want alleen dan kan gei'nspireerd gewerkt worden aanconcrete producten. Competente lokale overheid met heldere visie is voorwaarde.E SN >HsiCM ~^ ?CO tuo 5N 3Z S? oc o-^ (O(l> o^ CO3 CO5"
Reacties