TIJDSCHRIFTVOORVOLKSHUISVESTINGEN STEDEBOUWORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT VOOR VOLKSHUIS:VESTING EN STEDEBOUW EN VANDEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN1933 NS 1 ^m. 14* JAARGANG JANUARIWEDEROM VERKRIJGBAAR:AMSTERDAM'STOEKOMSTIGE GEDAANTEDOORIr.S.J.VANEMBDENb.l.PRIJS Fl. 1.25 FRANCO PER POST Fl. 1.40GESCHREVEN OP VERZOEKVAN DE ^^^GROEP GROOT-AMSTERDAMVERKRIJGBAAR IN DEN BOEKHANDEL EN BIJ ^^HN.V. VAN MUNSTER'S UITGEVERS-MIJ., AMSTERDAMHAARLEMMERWEG B 378 - POSTREKENING 74966N.V. VAN MUNSTER'S UITQEVERS MAATSCHAPPIJ - HAARLEMMERWEG B 378 - AMSTERDAM (W.)INLICHTINGENDIAMETANMET GEVAARUWZE VERGASSiNGSMIDDEL TERVERDELfilNG VAN WANDLUiZEN --GEMAKKELIJK TOE TE PA88EN, AB80LUUTAFDOENDE --GEEN SPEGIALE APPARATEN BENOODIGDVERKRMGBAAR BIJ APOTHEKERS EN DR0GI8TENN.V.HANDELMAATSCHAPPIJ "NEDIGEPHA"NIEUWE KEIZERSGRACHT 58, A'DAM (C.)TELEFOON 52521 en 52621WANDGEDIERTE ~Hiermede berichten wij U, dat dooronswomng:en,gebouwen enschepen gezuiverd worden van wandgedierte, kakkerlakken, enz.Door onze methode van zuiveren wordt aan de woningenniets beschadigd. Verf en behangsel hebben niets te lijden enwij behoeven geen plinten of andere voorwerpen los te maken.Ook behoeven de bewoners tijdens het zuiveren de woningniet te verlaten of hun inboedel te verplaatsen. Onze methodeis EENVOUDIG, GEMAKKELIJK en DOELTREFFEND.In de navolgende plaatsen hebben wij reeds gewerkt: Coevor-den, Delft, Dodewaard? Edet Enschede, Franeker, Gorinchem,Gouda, Sappemeer, Kethel, Lonneker, Maassluis, Maastricht,Bussum, Naaldwijk, Noordwijkerhout, Nunspeet, Roermond,Rotterdam, Schiedam, Sliedrecht, Tilburg, Vlijmen, Vlissingen,den Helder, Zandvoort, Zwolle, enz.Vraagt prijsopgave en inlichtingen:Fa. LIEVE & Co. (M. WAPENAAR)KORTEDIJK 16 - VLAARDIIMGEN - TELEF. 108P J VAN SCHAIK UIOII-JHI(WEilKEkJPECIllllBliMDl[IDIIieEII,SIIIIIIIIilllSIIILlllII[lV#^l^ ?JV^I II^IIX NASSAUKADE 312 - TEL. 23485 - A'DAMISOLA-BOUWHET BE8TE EN GOEDKOOP8TE 8Y8TEEm VOORHET BOUWEN VAN COMPLEXEN VOLKb- ENIMIDDEN8TAN08WONINGEN. - 8ELF8UPPORTINGN.V. INTERN. GEWAPENDBETONBOUW BREDAWettlg Godeponeerd Handels-IUerkUITGEVOERD O.A. PLM. 370 WONINGEN VOOR DEGEMEENTE 's HERT0GENB08CH - NOG INUITVOERINGOJk, 400 WONINGEN VOOR DE GEMEENTE ROTTERDAM1KONING & BIENFAIT - Da Costakade 104AMSTERDAM ^^^^^Onderzoek van alle maierialen voor den VOLKSWONINGBOUWMAANDBLAD H"^ JAAROANO NO. 1 JANUARI 1933TIJDSCHRIFT VOOR VOLKSHUISVESTINQiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii EN STEDEBOUW iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiORGAAN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS-VESTINQ EN STEDEBOUW EN DEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINOBOUWVEREENIOINGENREDACTIE: H. P. J. BLOEMERS, J. BOM-MER, J. DouwES JR., MR. D. HUDIG, JHR.M. J. I. DE JONGEVAN ELLEMEET, IR. P.BARKER SCHUT, IR. J. M. A. ZOETMULDERVASTE MEDEWERKERS: J. W. BOSSENBROEK,G. A. M. DE BRUYN, IR. A. KEPPLER, MR.J. KRDSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK, L. VAN DER WAL, D.E. WENTINKADRES DER REDACTIE ENADMINISTRATIEKLOVENIERSBURGWAL 70 - AMSTERDAMPOSTREKENING NO. 29080REDACTIE VAN DE RUBRIEK,,UIT DEN KRING DER BOUW-VEREENIGINGEN",,HET NIEUWE HUIS" (KAMER 179)ROELOF HARTPLEIN 4 - AMSTERDAM-- ADVERTENTIES --V. MUNSTER'S UITGEVERSMAATSCHAPPIJHAARLEMMERWEG B 378 - A'DAM (W.)ABONNEMENTSPRIJS f 8.-DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW(LIDMAATSCHAP VOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50)EN DE LEDEN VAN DEN NATIONALENWONINGRAAD ONTVANGEN HET BLADKOSTELOOSLOSSE NUMMERS. fi.-NHOUD: Officieele Mededeelingen -- Het saneeren van slechte woonwijken te Amsterdam (I) doorIr. A. F. Bakhoven -- De grenswiJ2;iging der gemeente Utrecht door Mr. J. Vink -- Ontwikkeling enopbouw van Den Haag door Jhr. M. J. I. de Jonge van Ellemeet -- De studie betreffende dentoekomstigen bevolkingsaanwas van Amsterdam door Drs. G. Th. J. Delfgaauw -- Ingezonden --Binnenland -- Uit den Kring der Bouwvereenigingen -- Buitenland -- Overzicht van tijdschriften --Wetten, Kon. Besluiten, enz. -- Rechtspraak.OFFICIEELE MEDEDEELINGENNEDERLANDSCH INSTITUUTVERGADERING VAN DE AFDEELING STEDEBOUWOp 17 December j.l. heeft te Amsterdam eenvergadering plaats gehad van de Afdeeling Stede-bouw. Door den Heer Ir. W. G. Witteveen,Directeur van den Dienst der StadsontwikkeUngte Rotterdam, werd een lezing gehouden over deSpoorwegplannen voor Rotterdam. Uit de voor-dracht bleek dat deze plannen voor Rotterdambelangrijke perspectieven openen. De lezing werdmet groote belangstelling gevolgd en aan het debatwerd door verschillende personen deelgenomen.In een volgend nummer van het Tijdschrift zaleen artikel van den Heer Witteveen over het ge-noemde onderwerp worden opgenomen.BAND TIJDSCHRIFTTot heden is nog geen voldoend aantal bestel-lingen ingekomen om voor het aanmaken van denband voor den dertienden jaargang (1933) van hettijdschrift opdracht te kunnen geven. De gelegen-heid om banden te bestellen (00k voor vorigejaargangen) wordt thans nog tot 10 Februari a.s.opengesteld.Een bestelkaart is bij het December-nummergevoegd.NATIONALE WONINGRAADRENTE RIJKSVOORSCHOTTEN INGEVOLGE DE WONING-WETIn verband met de door het Rijk uitgegevenleening van 296 milHoen gulden tegen een rente van4 % heeft het bestuur van den Woningraad zichopnieuw tot de Regeering gewend met het dringendverzoek tot verlaging van de rente voor nieuwevoorschotten (welke nog steeds 5 % bedraagt) enherziening van de rente der loopende voorschotten,met name van de voorschotten, waarvoor 6 %rente meet worden betaald.ADVIEZEN EN INLICHTINGENVan I October tot 31 December j.l. werdendoor het secretariaat van den Woningraad adviezenen inlichtingen verstrekt over de volgende onder-werpen:Administratie .............. 2Assurantie 2Annu'iteit iBelastingen ................ iBeplanting iBestek .................... iOFFICIEELE MEDEDEELINGEN - ARTIKELENBouwkosten .....BouwkapitaalBouwplanControle .....,..,Eigen woningen .Erfpacht .......HuurcontractHuurregelingHuurverordening .Hypotheekacte ...KrotopruimingLiteratuur .......Onderhoud .....Ouden van dagenSpeeltuinen .....Statuten .........I97III912II232II3VergoedingenWaterleidingZegelwetDiversen .....Totaal3II472NIEUWE LEDENSedert de vorige opgave zijn als lid toegetredetide Woningbouwvereeniging ,,Excelsior" teBolnes,de Vereeniging tot Verbetering van de Volkshuis-vesting te Kruiningen en de Bouwvereeniging,,Volkshuisvesting" te Workum.Op I Januari j.I. waren bij den Woningraad 372corporaties aangesloten tegen 350 op i Januari 1932.HET SANEEREN VAN SLECHTEWOONWIJKEN TE AMSTERDAMIDe belangrijkste en meest doeltreffende midde-len, welke den gemeenten in ons land ten dienstestaan in den strijd tegen slechte woningtoestandenzijn:le. de onbewoonbaarverklaring op grond vanArt. 25 van de Woningwet;2e. de onteigening in het belang der Volkshuis-vesting op grond van Art. 77 sub 1? der Ont-eigeningswet (opgenomen in Art. 34 der Woning-wet).Een goed georganiseerde aanval op een slechtstadsgedeelte met beide bovengenoemde wapenen.maakt de eene helft uit van wat men op het gebiedder V olkshuisvesting ,,saneeren" noemt, n.l. deafbrekende, beter ,,opruimende" helft.De andere opbouwende helft van de saneeringwordt verkregen door:le. vaststelling van een nieuw bebouwingsplan;2e. woningverbetering.De hoofdzaak van een saneeringsplan in hetbelang der volkshuisvesting wordt dan ook uitge-maakt door het onteigeningsplan en het bebou-wingsplan, welke ten nauwste met elkaar verbandhouden. Door vaststelling van het onteigeningsplanworden de grenzen getrokken, waarbinnen hetnieuwe bebouwingsplan moet passen.Laat men zich bij het ontwerpen van saneerings-plannen leiden door alle wenscben, die opkomenbij het ontwerpen van een nieuw bebouwingsplan,dan komt men er steeds toe het te saneeren stads-gedeeke geheel te onteigenen en met den grondgelijk te maken om den meest idealen opbouwmogelijk te maken. In dit geval kan men eigenlijkniet meer spreken van ,,saneeren" van een oudstadsgedeelte, doch heeft men te doen met alge-heele vernieuwing van zulk een wijk.Deze methode van onteigening en afbraak vangeheele stadswijken is te Amsterdam practischuitgesloten, omdat de kosten zoo buitensporighoog zouden worden, dat uitvoering van zulk eenplan, zelfs indien er geen crisis is, onmogeUjk moetworden geacht.Het is dan ook geen toeval dat bij de saneeringvan slechte woonwijken in Amsterdam steeds isgevolgd de methode van ,,beperkte onteigening"tegenover ,,algeheele onteigening." De beperkinglag hierin, dat men zooveel mogelijk nog bruikbaregebouwen buiten de onteigening hield en dat menZelfs niet alle voor slooping in aanmerking ko-mende perceelen in de onteigening opnam. Menrekende er n.l. op dat door medewerking van par-ticuliere eigenaren, weliswaar onder drang van deoverheid, de algeheele saneering van een buurtkon worden bereikt.Het behoeft niet te verwonderen dat er meer-malen strijd is geweest over de vraag hoe ver menmet de onteigening moest gaan. Hierbij speeldenverschillende motieven een rol, als de wenschom een, uit een oogpunt van architectuur, schoo-nere stadswijk te kunnen verkrijgen, dan met debeperkte onteigening kon worden bereikt; dewensch om gelijktijdig met de saneering aan allemogelijke verlangens van de verkeers-specialistente voldoen; de vrees datde vereischte medewerkingvan particuliere eigenaren om tot voltooiing van desaneering te geraken, zou uitblijven of slechts zeerlangzaam zou worden verleend, waardoor voor ge-ruimen tijd een geschonden stadswijk zou ontstaan;en wellicht nog vele andere motieven.Het zijn te Amsterdam, zooals reeds werd opge-merkt, steeds de financieele argumenten geweest,die de schaal naar de beperkte onteigening hebbendoen overslaan en die hebben behoed voor het doenvan groote uitgaven, die niet noodzakelijk warenom het gestelde doel ,,de saneering van slechtewoonwijken" te bereiken.Hierbeneden zal een overzicht worden gegevenARTIKBILENvan de te Amsterdam bereikte resultaten, waaruitzal kunnen blijken of deze een verder gaan op den-^elfden weg in de toekomst al dan niet rechtvaar-digen.Hiertoe zijn weergegeven de situaties van de driete Amsterdam gesaneerde stadsgedeelten, n.l. Uilen-burg, Valkenburg en Jonker- en Ridderbuurt, zoo-als zij voor de saneering waren. Op deze situatieszijn met zwarte omlijning aangeduid de gedeelten,die in het onteigeningsplan zijn opgenomen. Tevenszijn vcor diezelfde stadsgedeelten afgebeeld denieuwe bebouwingsplannen, zooals deze door denRaad werden vastgesteld.Met aiceeiing zijn aangegeven de perceelen,waarvoor een plan tot nieuwbouw of verbouw inuitvoering is of reeds voltooid is.Bij deze kaartjes kan het volgende worden opge-merkt.(T) GEM" BADHUI5 ?ARBEIDCRSWONINijEN.@EXPORTHANDEI_(_ , (s)
Reacties