Log in
inloggen bij
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Content / Blogs

Bouwen voor en aan gemeenschappen

"We schrijven het jaar 2050. Amsterdam is veranderd. Niet door één grote revolutie, maar door duizenden kleine keuzes. Met telkens hetzelfde uitgangspunt: het belang van mensen gaat voor de invoering van nieuwe regels. Toen in de jaren 2020 en 2030 de vergrijzing versnelde en de druk op de zorg opliep, besloot de stad ? samen met maatschappelijke partners, zoals woningcorporaties - het anders te doen: we gingen bouwen voor en aan gemeenschappen.

De klassieke scheiding tussen ‘wonen’, ‘zorgen’ en ‘werken’ is verdwenen. In elke buurt zijn woonkernen van verbondenheid ontstaan: combinaties van gewone huurwoningen, aanpasbare woningen en kleine zorgstudio’s. Ouderen wonen niet apart, maar vinden een plek tussen gezinnen en jongeren. Woningen zijn slim ontworpen: drempelloos, flexibel en voorzien van slimme technische middelen. Digitale techniek ondersteunt de bewoners, zonder hen te betuttelen; sensoren en AI-assistenten signaleren valrisico’s of sturen berichten om mensen aan het juiste gebruik van medicijnen te herinneren.


Maar de belangrijkste verandering betreft de manier waarop jong en oud met elkaar samenleven. Buren letten op elkaar. Een oud idee kreeg een nieuwe betekenis: de portiek als gemeenschap. Waar het vroeger in de WhatsApp-groep draaide om overlastmeldingen, draait die nu om zorg en aandacht. Buurtgenoten wisselen maaltijden uit, vangen huisdieren op, delen hulpmiddelen, en houden elkaars ritme in de gaten.


De stedelijke indeling van Amsterdam veranderde. In plaats van de tegenstelling tussen het drukke, succesvolle centrum en achtergestelde buitenwijken, hebben we netwerken van sterke buurten ontwikkeld; elk met een eigen identiteit, goede voorzieningen en sterke economische ecosystemen. De oude Bijlmer, ooit symbool van segregatie, werd een internationaal voorbeeld van inclusieve verstedelijking. Tussen groene daktuinen en collectieve hofjes wonen studenten, gezinnen, statushouders en vitale ouderen samen in meer-generatie-complexen. De voormalige industrieterreinen in Noord en West zijn nu circulaire hubs met woon-werk-plekken voor ambacht en technologie.


Elke buurt heeft zijn ‘hart’: een plein, bibliotheekcafé of markt waar ontmoeten vanzelf gaat. Groene, duurzame plekken waar generaties en culturen makkelijk met elkaar mengen. De infrastructuur is erop gericht dat mensen traag kunnen bewegen; fietsen, wandelen, blijven hangen. De auto verdween bijna volledig uit het straatbeeld; vervoer is collectief en elektrisch. We kijken terug op hoe de volkshuisvesting transformeerde van uitvoeringspraktijk naar maatschappelijk weefselwerk. Corporaties zijn publieke netwerkorganisaties geworden, dragers van buurten; samen met bewoners, zorgpartijen en de lokale economie. Ze beheren niet alleen vastgoed, maar ook gemeenschapswaarde: sociale cohesie, welzijn, duurzaamheid en lokale werkgelegenheid. Hun succes wordt niet meer gemeten in aantallen woningen, maar in kwaliteit van leven. Bewoners zijn geen ‘huurders’ meer, maar mede-eigenaren van hun eigen leefomgeving. Via buurtbudgetten, wijkplatforms en coöperatieve besluitvorming bepalen zij mee waar geld, ruimte en aandacht naartoe gaan.


De stad is slim geworden, maar niet kil. AI-gestuurde onderhoudssystemen doen hun werk, maar dat gebeurt in het licht van de ondersteuning van zelfredzaamheid. Zelfs het woonbeheer is deels autonoom: onderhoudsrobots en sensoren signaleren slijtage, maar de beslissingen over welke ingrepen prioriteit verdienen blijft lokaal. Bij de mensen.


De digitale kloof werd gedicht doordat buurten digitale leerplekken kregen. Ouderen gebruiken spraakinterfaces om met zorg of buren te communiceren, jongeren ontwikkelen apps voor hun wijk. We ontdekten dat geluk niet zit in privacy of bezit, maar in nabijheid en betekenis. In 2050 weten Amsterdammers elkaar te vinden om hun buurt mooier te maken. En zo leven we in een stad waar mensen niet alleen ouder worden, maar ook wijzer samenleven."

Mohamed Acharki is directeur/bestuurder van woningcorporatie Rochdale met een bezit van 37.500 woningen. In Amsterdam, Zaanstad, Purmerend en Diemen.

Reacties

Ruimte en Wonen ©2025. All rights reserved.

Deze website maakt gebruik van cookies. Meer informatie AccepterenWeigeren