Vaak wordt gedacht dat je in ons mooie Nederland nooit dakloos hoeft te zijn. Het tegendeel is waar. Neem Amsterdam. Als je op jonge leeftijd dakloos raakt, dan kom je in de hoofdstad niet in aanmerking voor urgentie bij woningtoewijzing, je krijgt zelfs geen ‘extra punten’ voor het zoeken naar een woning. Wat wel kan: je aanmelden voor kortdurende opvang. Als je aan de criteria voldoet, dan mag je twee keer per maand vijf nachten in de opvang slapen. Voor de overige twintig nachten ben je op jezelf aangewezen. Niet getreurd, de gemeente wijst op de app Streetwise waarin alles staat over hoe je in Amsterdam kunt overleven op straat. Het is bijna niet te geloven. In sommige andere gemeenten is er meer opvang, maar een veilige eigen woning vindt een jonge dakloze maar zelden. En de opvang geeft geen stabiliteit en biedt helaas ook geen veiligheid, maar het is wel een verplichting om later alsnog een sociale huurwoning te kunnen huren.
Jongeren die dakloos zijn (geweest) hebben een grote kans op mentale en fysieke gezondheidsproblemen, trauma en misbruik. Problemen waar ze een leven lang mee moeten leven. Terwijl het vroegtijdig aanbieden van een veilige eigen plek en de beschikbaarheid van de juiste begeleiding ervoor kan zorgen dat ze wel een goede basis kunnen opbouwen. Denk je het zelf maar eens in: als je niet weet waar je morgen slaapt, zou je dan een studie beginnen, een baantje aannemen of investeren in je gezondheid en relaties?
We kunnen het ontbreken van fatsoenlijke huisvesting - het gaat om zo ontzettend veel jongeren - niet afdoen met het argument dat er zo’n grote woningnood is. Die nood kan nooit opwegen tegen het leven dat we zoveel jongeren ontnemen, terwijl we hen een leven kunnen geven met de sleutel van een woning. Ik strijd al langer voor deze jongeren, met weinig resultaat. En dan ineens is er een kantelpunt, dan word je tijdens het vechten tegen de bierkaai opgetild door een wind van verandering. Dan spreekt een rechter uit dat een Amsterdamse dakloze jongere wel degelijk recht heeft op een urgentieverklaring. Dan ontstaat in een aantal gemeenten politieke discussie over het verlenen van urgentie aan daklozen. Ik telde er maar liefst vijf in één maand tijd. Woningcorporaties blijven evenmin achter,  Sander Heinsman, voorman van Portaal loopt voorop. En ook in onze hoofdstad roept de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties op tot hulp voor jonge daklozen. Aedes steunde zelfs de oproep landelijk te regelen dat alle dakloze mensen urgentie krijgen voor een woning, wie had daar een jaar geleden van kunnen dromen.

Mirthe Biemans werkt als adviseur volkshuisvesting, onder meer bij Circusvis. Zij is columnist van NUL20, platform voor woonbeleid in de Metropoolregio Amsterdam (www.nul20.nl)