TIJDSCHRIFT VOORIIVOLKSHUISVESTINGIIORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT vooR VOLKSHUISVESTINGEN DEN NATIONALEN WONINGRAAD1922 NS 6 3' JAARGANG JUNITWEEDESTEDEBOUWKUNDIG NUMMERVAN MUNSTER'S UITGEVERS MAATSCHAPPIJ - HEERENGRACHT 246 AMSTERDAM?DEURENmet een jaar garantietegen schranken,heeft U daarvan ooitgehoord? Wij gevendie garantie op onzeHOLLANDDEURENwellce in onzespeciaal ingerichtedeurenfabrieic teZaandam wordenvervaardigd uit ge-stoomd en gedroogdvurenhout volgens deallernieuwste metho-des, met de meestmoderne machinesV raagt iniichtingenaanN:^HOLLANDSCHEDEURENFABRIEKC. BRUIJNZEEL&ZONEN^^ ZAANDAM ^^CABOTINE- - HOUTBEDERFWERENDE - -CREOSOOTOLIEVERF en BEITSin alle standhoudende diepe Icleurenhet eerste en eenige goede levertDe Fa. BUDDING l Co.AMSTERDAM. -- Telefoon 3287 Zuid.Cornells Trooststraat 59.WONINGBOUW H.H. Architecten en AannemersB E T O N DORPEIS - NEUTEN - PALEN - PUTTEN - VOLGENS TEEKENIN6Firma L. J. J. Donswljk & Zn. - BETONEflBRIEK GELl APELDOORHN.V. HOUTHANDELIEINDHOVENTELEPHOOIM No. 344Electrlsche Loon-Schaverlj en ZagerijLevert Zweedsche en Finsche G. & G. delengrenen en vuren kozijn-, raann-, deur- en bestek-hout, alsmede Duitsch dennenhout en G. & G. delenin alle afmetingen op keur, Pakkistenhout enz.N.V. HollandscheBasaltine- Tegelfabriek -GELDERSCHESTRAAT 10ROTTERDAM ^mTEL. 5678 ^^^^Basaltine-Tegels,-Trottoirbanden, enz,Strengste keur - Grootste garantieNED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTING.Woningstatistische gegevens.(Overgedrukt uit het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek,17e jaarg., afl. 5, 31 Mei 1922.)Verstrekking van premies voor winkelwoningen.(Primes pour la construction d'habitations et magasins combines.)Volgens besohikking van 18 April van den Minister van Arbeid, zal de premie, welkeingevolge het Koninlilijk besluit van 8 November 1920, No. 29, ten behoove van den bouwvan woningen wordt verleend, in het vervolg ook kunnen worden verleend voor be-soheiden winkelwoningen, door een winkelier te eigen behoeve te bonwein. Het bedragder premie zal worden berekead naar denzelfden maatstaf als voor andere woningen,met dien verstande, dat bij de berekening van het oppervlak winkel en bedrijfsruimtenbuiten aanmerking worden gelaten.De premie wordt niet verleend voor winkelwoningen, met den bouw waarvan opden datum van de bekendmaking dozer regeling reeds is aangevangen.Centrale Boiiwraaterialen Voorziening (Voorstel tot opheffing der N.V. --).(Proposition tendant a la liquidation de la compagnie dite ,,N.V. Centrale Bouw-materialen Voorziening."}Verschillende gebeurtenisseii der laatste maanden, in de eerste plaats degewijzigde houding der Kegeering hebben den Raad van Commissarissen derN.V. Centrale Bouwmaterialen Voorziening, C.B.V. doen besluiten, den aandeel-houders een voorstel tot opheffing van de N.V. te doen. Deze raad deed dit ineen schrijven van 28 April, dat in hoofdzaak het volgende inhoudt:Had de C.B.V. van de beide werkwijzen, door de commissie tot onderzoek naar haargestie voorgesteld ^), n.l. hetzij slechts te leveren in concurrentie met andere handelaars,hetzij als een zuiver inkoopsbureau op te treden (waaraau, ook in het laatste geval, geenverplichting voor de aandeelhouders zou zijn te verbinden, hun inkoopen uitsluitendbij de C.B.V. te doen), de laatste verkozen, uit besprekingen met de Ministers van Arbeiden Waterstaat, gehouden in Februari en Maart van dit jaar, bleek, dat de Regeeringdaarin niet wensolite mede te gaan. Bovendien zou het arbeidsvcld in de naaste toekomstaanzienlijk beperkt worden. Heeds had de C.B.V., waarvan de werkzaamheid tooh voor-namelijk gericht was op de levering van materialen voor bouw volgens de Woningwet,den terugslag oindervonden van de gewiizigde politiek der Regeering ter zake van desteunverleening. (Circulaire van 1 Juni 1921.) Terwijl de totale omzet in 1921 nog steegtot 12 millioen gulden (ondanks aanmerkelijke prijsdaling), kwam in het midden vandat jaar reeds een kentcring en de omzet daalde van bijna 4,2 millioen gulden in hettweede kwartaal van 1921 tot sleehts rviira 1,4 millioen in de eerste drie maanden van1922; verdere daling scheen onvermijdelijk.In bovenvermeld schrijven wordt dan verder uiteengezet hoe de C.B.V., ingeriehtals grootbedrijf, met afdeelingen voor do verschillende groepen van bouwstoffen, geleiddoor vakkundige personen, zich bij zoo stork verminderden omzet gesteld ziet tegenoverhet vooruitzicht, hetzij van een -- naar verhouding tot dien omzet -- aanmerkelijkeslijging in de kosten van beheer, hetzij van haar taak niet meer naar behooren tekunnen vorvullen, wanneer zij van die leiders zou moeten ontslaan. Wanneer nu ge-bleken was, dat de Regering waarde hechtte aan het behoud van de C.B.V. als inkoop-centrale, die ten aanzien van de markt van bouwmaterialen een prijsregelenden invloedzou uitoefenen en aldus maatsohappelijk nut stiohten, dan had men, rekening houdendemet de kans, dat later de volkswoningbouw op den voet der Woningwet hervat zouworden, nog kunnen overwegen, hoe de bezwaren tot een minimum te beperken. Thansaehtte de Raad van Commissarissen het aangewezen, tot liquidatie over te gaan.2) Zie afl. 11, 1921, biz. U61.Overzicht betreffende het bouwbedryf over de maand Februari 1922.I. Woningen.GEMEENTEN EN GROEPENVAN GEMEESTEN.Aautal woningen, waai'voor bouwverguiining vorleend is, doch nog niet inuitvoering op het einde der maand.Te bouwen voor rekening vanBljk, Provincie,Water-schappen,Spoorwegmaat-schappijen.bGemeente. "Woningbouw-vereenigingen.Totaal.Particuheren.Eijk, Provin-cie, Water-schappen,Spoorwegm.1 9 I 10 I i 12 13 14 I 16 I 16 I 17 i 18 I 19Amsterdam0ml. gem. Bussurn, HilversumRotterdam 2) (metinbegrip vanHoek V. Holland)0ml. gem. Hillegersberg, Schie-dam, Overschie, I.Jsselmonde," Pernis's-Gravenhage0ml. gem. Loosduinen, Rijswijk.Voorburg, Wassenaar . . .Utrecht0ml. gem. ZuilenMijndistrict van Zuid-LiraburgNiet hierboven genoemde gem.:van 50000--100 000 inw. metoml. gemvan 20 000-50 000 inw. 4i. . .van 10000--20 000 inw. . . .ben. 10 000 inwTotaal . . . .261011160 12583 5110332+176013322713613775112939540 4iO200547122189616231109117 270 1)184 45222104- i32697548157913495129391133200810132260420 ! 9752 ! 7263 j 51240 ; 4818 879 94 855 I 5 45045868251943121227274 GSa = oprichten op nieuw terrein (uieuwbouw); b = herbouw;c =; veranderen, uitbreiden of vernieuwen.* Geen inlichtingen ontvangen.Geen inlichtingen warden verstrekt door de gemeenten: Assen,Best, Boekel, Bunnik, Diepenveen. D(iornspijk, Ede, Epe, Groote-gast, Haelen, Haskerland, Heenistede, IJsselmonde, Maashees,Neer, Terneuzen, Nieuwer-Amstel, Noordwijk. Odljk, Oude Pekela,Eaalte, Eockanje, Schinveld, Simpelveld, Smallingerland, Soest,Tietjerksteradeel, Venlo, Vreeswljk, Tries, Weert, Werkendam,Werkhoven, Zevenbergen, Zwijndrecht.Te Loosduinen ligt de bouw van 62 woningen voor rekeningvan woningbouwvereenigingen (voor f 325 000) stil, te Schaesbergdie van 60 woningen voor rekening van particuheren (voorfSOOOOO),te Leeuwarden die van 68 woningen voor rekening van woning-bouwvereenigingen (voor f 448 800), te Nijraegen die van 1 woningvoor rekening van particuheren (voor f 150 000), te 's-Gravenhagedie van OS woningen voor rekening van particuheren (voor1' 634 000) en die van andere burgerlijke bouwwerken voor rekeningvan particuheren (voor f 1519 0 )0), te Leiderdorp die van 27 woningenvoor rekening vm particuheren (voor f 128000) en te Mook enMiddelaar die van 0 woningen voor rekening- van particuheren(voor f 34 6661.1 . Woning-en. (Vervolg^)Aantal woningen in uitvoering op liet einde del maand. Voltooide en vervallen woningen.*cq^COX*^?>?CO[>l>C0COi-HCD01001a:i--(C.Tc3i-HCOC0t>Oi00CO0=^^CO^^CO0(MO:COCOOiOcS^CM(McocoOiO(MdlO1-1GOCO01-*OCC^O3iis^,^^^.ncqo-rhCO't**?,siiaalOl'-ic^cq(MCT)-*COccCO.-H,,0:11'!]srH.-H-*3eg^r-COCOCOCOCOCOCOCOTHOi""*COlOl-Ht--*sMO'Ot-L^LOCOTtcOC:)I--IlOlO1--tOCOCtJOOT-ICO?OTH1COC-1*COL--01OlOiOiO--10rHCOcqco0COL-t-"*COii1*111!occi-O11sCO*CD00COOCDCOCO1COI-HCOiO00CMCODl1CO'*[CO'O]CMOOTiOCMl~CMCDCJi-tCO*oc-01.0COO-lCO0OCO101-11-l0^00CO71*OCOCDCO1ss^sCOCO11*IIIII!iiM1IIIIII1I;I]ICDCOCCJo.3fl-QO^WCOos?Is36)1"^?TM>S^na5^?,,030-5K0OT3OS^^33c:-^-t^s^!>v'?'^.a..2.QoooSOO?^PH?,(?Sfts>1s*sOS.Oenil?sc5o*:+j?S"^oS^slog'sSo-gWo-S:ca-CDo^Soifefeafiift,CDbe0-+J>30.13CHb'--CIIcboatJas-S-oga3'3a'".9.3COtSlCDO^^.fl^888fe^t?r-t10"N.gbD^-OMl.-2-ftoooSf.2Sooo2t73toCMI--I""*Q,~j-Dcdasr^rHCOCtirt?^2;>>>^(Zfcfoo?*denagekomenojpgavendevolgendehladzijde.)Nagekomen opgaveii. De gegevens ap de regels 13 en totaal moeten ingevolge vannagekomen opgaven uit de g'emeenten Brummen en Lieshout nog worden vermeerderd metde volgende cijfers: BoiiwveEgunniag verleend vo-or opriohten op nieuw terrein van4 woningen en veranderen, uitbreiiden of vernieuwen van 1 woning voor rekening vanparticuliereu (begrootingssom f 25100). In uitvoerdng het opriohten op nieuw terreinvan 6 woningen en het veranderen, uitbreiden of vernienwen van 1 woning voor relieningvan particulieren (aanneemsom f 60 500), bemevens bet opricbten op nieuw terrein vanandere burgerlijke bouwwerken voor rekening. van de gemeeint* (aanneemsom f 38 000)en van particulieren (f 80 000). Aantal arbeiders werkzaam bij opriohten op nieuw terreinvan woningen 22, bij veranderen, uitbreiden of vernieuwen van woningen 8 en bij op-riohten op nieuw terrein van andere burgerlijke bouwwerken 25.De DORDTSGIE GLAS en VmiLLIJNBAAN 47 TELEFOON 990DORDRECHTLevert U ALLE soorten GLAS voor de BOUW-BEDRIJVEN tegen uiterst concurrente prijzen.Specialiteit in fijne LAKKEN en VERNISSEN.AUeenverkoop voor DORDRECHT en Omstrekenvan de beroemde VELUVINEVERVEN.-- VRAAGT PRIJS --Fa. V. d. Leiy en Co.Aannemers van Gewapend Beton-ConstructiesVoorheen SPANGESCHEKADE 46 R'DAIVIWegens uitbreiding verplaatst naar:Vim HELMOKOSTRIIIlf I RotUm (DelfshmjTELEFOON 13488Speciaal in: WATERDICHTE KELDERS,VERANDA'S, VLOEREN enz.,Leveren Concurreerend BUIZEN en PUTTEN00k volgens teekening.Op aanvraag worden prijzen verstrektPHIIilPSM^Mxrr,,Apeldoornsche Steenhouwerij"-- F. K. WEGERIF --MARIASTRAAT 19-21 - APELDOORN - TELEFOON 603Fabriek van: Marmcr\x'crkcn - GrafzcrkenGrafmonumenten - Hardsteen - Zandstecn - Granictic APELDOORNSCHE FABRIEK VANTerrazzo en GraniteoidwerkenA. W. VAN BEEKSCHOOLSTRAAT 60-62 -- TEL. 836 -- APELDOORNII.V.ALGEi[NEBETON-[NAiNEMiMmrPII's-Gravenhage, Wassenaarschekade 11TeL Interc. 687 - Telegram-Adres ,,ALBETAIVI"Beton-, Water-,en KanaalbouwFundeeringen - Heien van Houten- en BetonpalenBeton Kaaimuren, Betonloodsen voor alle Industrien-- Ontwerpen en begrootingen kosteloos --nonrh'AfCL-iftRn^vrr.HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJTOT HET MAKEN VAN WERKEN INQEWAPEND RETQN's-ORAVENHAGEGroot Hertoginnelaan 258TEL: 138/139Telegramadres: BETONIJZERGestort Kapitaal: f 4.000.000.Reserves: f 460.000.--ONTWERPENENBEOROOTINGENWORDEN OP AANVRAOE GRATIS VERSTREKTNAADLOOZEVLOEREN: DOLOMENT D.R.P.IMITATIE-RUBBERVLOEREN ..HOLLAND"y.A.].v.llllArT[r!iliiT-iBli[LII!iT-i.'s-Gravenhage Statenlaan 92 Tel. Schev. 296Rotterdam Maaskade 176a Tel. 5025LEVERING van alie soorten GRINT en ZANDMet eigen Baggermolens - Sleepbooien - Pomp-booten - Schepen - Zandbakken - KranenLocomotieven - Spoor- en Kipkarren enz. enz.OPSLAGTERREINEN fe NIEUWERKERK aan de IJSELwaar tevens gelegenheid wordt geboden iot bewaringonder toezicht van rollend- en drijvend materiaalIllElectrische MeubelfabriekF. GEERLINGBagijnestraat 4-8 ::: 's-GRAVENHAGETELEPHOON H 8660Alleen PRIMA kwaliieit Meubelen:: in alle stijien en ontwerpenBctimmeringcn tcgcn uitcrst concurrccrcndc prijzcnA, C. VAN DEN HOEKBouwmaterialenBUSSUM TELEF. No. 3FIRMA SCHMIDT & SYPKENSCENTRAAL GEREEDSCHAPPEN EN IJZER-WAREN VERKOOPKANTOOR ,,CEI\ITERIJZER"Telefoon N. 2358, Z. 9613 Telegramadres ,,Centerijzer"GETROKKEN IJZEREN PIJPEN,GESMEDEs EN MALLEABLE FITTINGSGEREEDSCHAPPEN, MACHINESVOOR HOUTsENMETAALBEWERKINGBrouwersgracht 187-193, AmsterdamK Amsterdamsche Betonijzerbouw= p. VAN DEIJCK =Gewapend en Ongewapend Beton -- Cementwerken enz.XXXXXXxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxHANDEL IN FIJNE HOUTSOORTEN EN MACHINALE HOUTBEWERKING -- VRAAGT PRIJS VAN= DEKTREDEN, DREMPELSTUKKEN, LEUNINGEN, STIJLEN, ENZ. =====SCHALK BURGERSTR. 5 - AMSTERDAM - TEL. Z. 2188H. I. I i Co. - Gilles V. LedenbergsM 120 - lel. II 17IDfmi7l^l^llMr' AANNEMER VAN ALLE VOORKOMENDESOORTENLEIBEDEKKINGLiEjlDdi^Ej^^illVl. CONCURREERENDE PRIJZEN -- STEEDS VOORRADIG PRIMA DAKLEIENC. DE JONG, LEIDEKKER, BOERENSTRAAT 4, DEN HAAGBETONIJZERBOUW-MAATSCHAPPIJ ROELEN&HEINEPostbus No. 54 NIJMEGEN Lange Burchtstraat 14 Telef. No. 2371BETON EN GEWAPEND BETONIV??J1voorheen WEIJERS & Co.RIJKS-TELEFOON No. i -- UDENHOUTJaarproductic 16.000.000.Prachtige Gcvelstccncn.Prima Klinkcrsvoor waterdicht werk.HANDVORMSTEENENvan fijn-genuanceerde kleur,in alle afmetingen en vor-men, 00k geornamenteerd.Door ons onondcrbrokcnbcdrijf kunncn specialesoortcn steeds spoediggclevcrd worden.NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPELECTR. TIMMERFABRIEK,,DE VOLHARDING"LAUWERECHT 69-85 - UTRECHTTELEFOON 515TIMMERWERKENVOOR WONINGBOUWPrima Roodeen BlauweHolle Dakpannenuit voorraad leverbaar.Stoom dakpannen fabriekenDe Ni)verheid enHet Blauwe HekFirma B. VAN WIJK&ZOONTelefoon 81 WOERDEN.N.V. Stoom-Waalsteenfabriek ,,DE VOORUITGANG", Deventerlevert behalve allc soortcn WAALSTEEN, grootc partijen roodc verbeterde HOLLANDSCHE PANNENmet dubbele kops en zijsluiting. -- Prijzcn en monsters op aanvraag.FIRMA A. J. BEIJER & ZN., STEENFABRIKANTEN, DRUTENPRIMA GEELE^STRAATKLINKERS KLEURIGE EN GEELE GEVELSTEENEN -- VELDOVENBAKE30ea0ssFirma van Rijn cS KlootAlphen ajd RijnElecir. DakpannenfabriekQQQ000000000OJ. E. M. VAN BEERSWaalsteenfabrikantKoudekerk a.d. Rijn, Telefoon N. 14Kleurige en miskleurige Gevelsteen,Prima Straatklinkersen alle ANDERE SOORTEN STEEN(VELDOVENS)?00?0???????????0?00?0???N.V. ,,INTERCODAM^ AMSTERDAMHeerengracht 390 - - Telefoon Noord 8743Prima Zwitsersche Portland Cement ,,Thayngen"Prima Zwitsersche Portland Cement ,,Liestar'speciaal Cement voor betonwaren fabricatie.Gresbulzen, Drijfsteenen, Bimsplaten, Kalk, Basaltinetegelsgekleurde Cement Mozaik tegels, hard gebakken tegels, etc.j N.V.?iii!VlamovensiriiiiiiflkeKiisseisieiii jI METSELSTEENEN VOOR ALLE BOUWWERKEN!!! : met bijlevering^ van zachte steenen voor binnenmuren en fundeeringen tegen verminderden prijs. ; STRAATKLINKERS - TROTTOIRKLINKERS - VLOERKLINKERS j Beschikbaar voor directe levering groote partijen voor straten bij vconingbouw, -- -- waarop geen zwaar vcrkeer is tc verwachten tegen zeer lagen prijs -- -- N.V. Beton Maatschappijvoorheen P. BOURDREZ3S Tel. M. 1337 Yhm JE BIKHORST" - Tel. H. 43411AKERSTRAAT 95 - TELEFOON No. 417levert alle bouwmalerialeo teyen sclierp concurreerenile prii'zen.De N.V. Handelmaatschappij,,WAALSTEEN"Nijmegen - Staringstraat 9Levert alle soorten gevelsteenen,roodkleurig, grijskleurig, geelgrijsen ruw bezand naar den eisch vanelk werk en daarbij binnenmuur-en fundeeringsteenen beneden elkebuitenlandsche concurrentie.MONSTERKAMER AAN HAAR KANTOORRIETWEEFSELSYSTEEM ,,KREBS" en gecombmeerd riei en hout-weefsel voor plafonds zonder rachelsENKELVOUDIG RIETWEEFSEL voor plafonds met rachels,met spandraden van koperdraadAllen absoluut krimpvrij en Isoleerend geven een belang-rljke besparing op de kosten der plafondsOm van goede toepassing verzekerd te zijn wordt desiucadoor geinstrueerd.Vraagt monsters, brochures en verdere Inlichtingen aan deN. V. JAN MIJNLIEFF FOP ZN's STEEN EN RIET-MATTENFABRIEKEN -- KRIMPEN A/D LEKFIXALODE VERF VOOR BUITEN en BINNENSchiifert en Bladdert nietBestand tegen klimaatsinvloeden - deinwerking van zuren en antiscepticaHOOFDKANTOOR:H00GSTRAAT33 -- DEN HAAG-1-pQTTOIR '^^- V'??R?S^ CEMENT INDUSTRIE RONDE&OVALEffilSJM ?^J^^.^??'' R'OLENTELEFOON 205BETONPALEN -EIGENSPOORAANSLUITING- TUINMURENPRODUCTIE 1000 M2. TEGELS PER DAGPNEUMATISCHE S TA M P I N R I C H T I N G - PERSONEEL 100 ARBEIDERSN.V. Van den Berg & Co's MetaiandelPRINS HENDRIKKADE 162-163-164iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliAMSTERDAMTelegram-Adres: VANBERMETATelefoon: Noord 1642 - 6328 - 7723 - 9112iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiRUIME SORTEERING INGegoten IJzeren Buizen en HulpstukkenGegoten IJzeren AfvoerleidingGegoten IJzeren Flensafsluiters en BrandkranenRoiierdam - Zeevisch-mark 6--7 Telefoon 9165N.V. Nederlandsche Warenhandel Mij.Deuren - Ramen - Kozijnen - TrappenKorte Levertijd - Levering op keur - Leveranciers voor verschillende Gemeentewerkenerai Co.AMSTERDAM - CENTRALE VERWAR-MING, - VENTILATIE-INRICHTINGENPIJPLEIDINGEN VOOR ALLE DOELEINDENMAANDBLAD 3E JAARGANG N^- 6 15 JUNI 1922TIJDSCHRIFT VOOR VOLKSHUISVESTINQOROAAN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUT VOORVOLKSHUISVESTINQ EN VAN DEN NATIONALEN WONINORAADTWEEDE STEDEBOUWKUNDIQ NUMMERREDACTIE VOOR HET INSTITUUTK. P. C. DE BAZEL, H. P. J BLOEMERS, I AD RES DER REDACTIEJ. DouwES JR., MR. D. HUDIG, IR. , EN ADM I N I S TRAT I E ENP. BARKER SCHUT, IR. J.M.A.ZOETMULDER 'j SECRETARIAAT VAN HETVASTE MEDEWERKERS : J. W. BOSSENBROEK, - INSTITUUTG. A. M. DE BRUYN, IR. A. KEPPLER, MR. WAAG, NIEUWMARKT - AMSTERDAMJ. KRUSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK, L. VAN DER WAL, D.E. WENTINKADVERTENTIESHEERENGRACHT 246 - AMSTERDAMABONNEMENTSPRIJS f 8.--DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTING (LIDMAATSCHAPVOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50) ONTVANGENHET BLAD KOSTELOOSLOSSE NUMMERS f 1.50 .INHOUD : NED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTING : Officieele Mededeelingen - Naaraanieiding van de Prijsvraag voor de Uitbreiding en de Verbetering van het Stadsplan van Parijs, doorJ. Boterenbrood - De Satelliet-steden, door Ir. A, Plate - Tuinstadwijk Schiebroek door W. Verschoor -Verkeers- en woonstraten door W. van Boven - Verbetering der Volkshuisvesting door H. - Binnenland -Ingezonden - Buitenland - Over^icht van Tijdschriften.NATIONALS WONINGRAAD : Jaarvergadering.OFFICIEELE MEDEDEELINGENHet bestuur van het Instituut acht het vangroot belang dat de serie der stedebouwkundigenummers wordt voortgezet. Nu onze financienniet toelaten van deze een afzonderlijke reeks temaken, zal getracht worden op ongezette tijdenenkele der gewone nummers speciaal aan denstedebouw te wijden.De Heer S. R. de Boer, Landscape Architectte Denver, houdt op uitnoodiging van ons Insti-tuut, een lezing over Stadsuitbreiding in hetWesten van Amerika.Deze lezing wordt gehouden op 17 Juni in devergaderzaal van het gebouw Heystee, Heeren-gracht 545--549, Amsterdam.Het bestuur heeft het gemeentebestuur vanUtrecht uitgenoodigd om in overeenstemming metart. 6 der Statuten een vertegenwoordiger dergemeente in het bestuur van het Instituut aan tewijzen.De Heer G. C. van Dijk, Wethouder vanOpenbare Werken en Volkshuisvesting, is thansaangewezen als vertegenwoordiger der gemeenteUtrecht in ons bestuur zitting te nemen.De Commissie, welke de vraag onder 't oogzouzien of een volgende woningtelling op dezelfdewijze als de vorige zal behooren te geschieden,of wel dat daarin verandering zal moeten wordengebracht, is nagenoeg gereed met haar rapport,Het rapport zal binnenkort in druk verschijnen.De Heer Ir. P. Bakker Schut hield op 29 Mei j.l.te 's-Gravenhage op uitnoodiging van het Insti-tuut een voordracht over De Verkeersweg Buiten-hof-Kneuterdijk en het Gevangenpoortvraagstukte 's-Gravenhage. Deze lezing werd door veelbelangstellenden bijgewoond.Een brochure over het onderwerp is verschenenen aan de leden toegezonden.Het bestuur besloot in zijn j. 1. gehouden ver-gadering, begin October een excursie voor deleden van het Instituut naar Utrecht te organiseeren.Verdere bijzonderheden zullen nader wordenbekend gemaakt.Door het bestuur is tot den Minister van Fi-nancien het verzoek gericht, gebruik te makenvan de bevoegdheid, toegekend bij art. 91 dernieuwe zegelwet, om bouwvereenigingen, toe telaten of toegelaten overeenkomstig de Woningwet,vrijstelling te verleenen van de belasting, bepaaldin art. 41 der nieuwe zegelwet.130 ARTIKELEN.'^Fig. I iNAAR AANLEIDING VAN DE PRIJS-VRAAG VOOR DE UITBREIDING ENDE VERBETERING VAN HET STADS-PLAN VAN PARIJSTot nu toe is het nog niet voorgekomen dat mdit tijdschrift plannen van een omvang als hetbovenstaande nader bezien werden. Een aanlok-kende taak is dit dan ook vaak niet; gewoonlijkblijkt, dat, hoe geniaal in zulke plannen ook met deduizend en een eischen rekening werd gehouden, erbij nadere beschouwing allerlei andere eischen terzijde moesten gesteld worden, omdat persoons- ofgroepsbelangen nu eenmaal niet te ontgaan zijn.Een stad, zooals ze gewoonlijk ontstaat, is in wezenniet veel anders dan een zoo goed mogelijk aanelkander gekoppeld aantal tegenstellingen. Zalop een mooi en geschikt punt, bij een rivier b.v.,een stad ontstaan, dan wordt eigenlijk tegelijkertijdhet conflict geboren. Wil de stad zich kunnenhandhaven als industrie- of handelscentrum, danis het al heel bezwaarlijk bosschen, parken enmonumentale bouwwerken langs de oevers aan teleggen. Toch is dit het eenige waardoor zoo'n stadaan zijn meest aantrekkelijke zijde ook als woonstadwaarde kan hebben, het eenige ook waar per slotvan rekening een stad haar bestaansrecht aanontleent. Het beste gedeelte van het natuurlijkschoon van een stad moet op die manier wordenprijs gegeven. De stad, als werktuig om economi-sche voordeelen te behalen, komt dan niet alleenin de eerste plaats, maar dringt zich bijna nood-zakelijkerwijze op. Wat in onze woonhuizen al langmogelijk is: het bereiken van de voornaamstevertrekken, zonder eerst achtereenvolgens de mest-vaalt, de keuken, de privaten en ruimten voorcentrale verwarming te zijn gepasseerd, blijkt inde stadsplannen nog tot de onbereikbare idealente behooren. Ter illustratie diene de vuilnisbelt,die, als men van Amsterdam komt, den toegangtot onze bloemenstad siert, of de gashouders ineen eenvoudig uniek mooie bocht van den Amstel.,,Maak ze dan ook niet, die menschen-opeen-hoopingen," zeggen tegenstanders.,,Ze hebben altijd een aantrekkingskracht gehaden bieden voordeelen, die niet te loochenen zijn,"antwoordt de geschiedenis. Babylon en Ninevewaren de oudste, New-York en Londen zullenniet de laatste bewijzen daarvoor zijn.,,Het zijn de cultuurcentra, spiegels van wat desamenleving is," zegt de hedendaagsche stedebouw;,,dat er tot nu toe geen bevredigend resultaatontstond, komt door gebrek aan kennis en onder-ling overleg." Wanneer dit maar algemeen erkendwordt, is het pleit al half gewonnen.En nu is het zeker niet toevallig dat, bij hetaan elkaar toetsen van wat wel, en wat niet alsbereikbaar ideaal gesteld kan worden, Parijs er isals encyclopaedic van wat er onder werkelijk nietgunstige omstandigheden toch nog te bereiken is.Nergens werd ooit door den stedebouwer van denlaatsten tijd een zoo slecht verzorgden boedel aan-vaard. Nergens werden evenwel ooit zulke drastischemaatregelen genomen om de verkaveling daarvan teverzekeren.Lezen we het rapport over de Parijsche woning-toestanden, dat Emile Desfeau in 1920 uitbracht,dan blijkt dat Parijs nog niets van zijn aantrekke-Jijkheid verloren heeft : ,,Depuis 1914 I'agglome-ration parisienne compte 600.000 habitants deplus."Wat de directe oorzaak van dezen sterken groeiis, doet niet veel ter zake ; de aantrekkingskrachtvan de ,,ville lumiere" is er uitstekend meegeillustreerd, en het is in elk geval een cijfer,waarmee rekenmg gehouden moet worden.Toch is het betrekkelijk pas in den laatsten tijd,dat de stad zoo snel in omvang toenam. Ten tijdevan de eerste Republiek waren alleen de grandesroutes 14 M. breed ; voor woonstraten werd 6 M.nog voldoende geacht ; trottoirs waren er toen nogalleen maar op de bruggen, verhoudingen, die onsnu ondenkbaar voorkomen.Nu is dit tijdschrift er wel geen, in de eersteplaats voor historische beschouwmgen, maar Parijsgeeft in zooveel opzichten een beeld van wat eldersonder andere verhoudingen op gelijke wijze zichontwikkelde en nog ontwikkelen zal, dat het teverleidelijk is, om er niet een oogenblik bij stil teblijven staan, en dan, het gaat om Parijs.Daar het de hoofdstad van het Rijk betreft, hebbentot op dit oogenblik zoowel staats- als stadsbestuurinvloed uitgeoefend op de bebouwing. Blijkbaarontstond hierdoor reeds zeer vroeg van weerskanteneen vrees voor het invoeren van nieuwigheden,waardoor de verordeningen steeds een groot gebrekaan aanpassingsvermogen vertoonden.Een edict van Hendrik IV regelde den aanlegARTIKELEN 1317^\A:cz--1/ l?.'J?. /tN.\TTtrt--'VK\V7 X \ \\V ^X\ \ VK--\/^^-
Reacties