ITIJDSCHRIFTVOORVOLKSHUISVESTINGEN STEDEBOUWORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT VOOR VOLKSHUIS:VESTING EN STEDEBOUW EN VANDEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN1929 Ng 6 10' JAARGANG JUNICELUIDDEMPENO SPIJKERVASTGIPSXWANDBRANDVRIJEen Dinecteur van Gemeente-wepken : ,,.,,,,,de opgedane en-varing is wej van dien aard,STERKdat ik ze meen in de gemeente-bestekken van scheidingswandenzai voopschnijven .........,...."N. V. DE METEOOR TELEFOON 205 DE STEEGN.V. VAN MUNSTER'S UITGEVERS MAATSCHAFVIJ - HAARLEMMERWEG B 378 - AMSTERDAM (W.)HUINCK'SBOUWMIlIERIIllEillllDEl - UTRECHT6LAS VOOR VERLICHTING van donkere vertrekkenDETECTIVE glas - VLOER- EN WANDTEGELSHOUTGRANIET voor vioeren en uitgetleten trairtredenA8BE8T CEMENTPLATEN vlak en g^ltd --TRAPWELBANDEN voor IMseherming van traptredenDEURSkUiTERS skiiten ileuren gtruisehloosHUINCKCOLIT om vioeren, kelders, muren waterdicMen kurkdroog te maken ^^^HVRAAGT KOSTELOOS INLICHTINGENUTRECHT Telegram adres HUINCKTELEF. 11042 SPRINGWEG TELEF. 11042INCASSO-BANK..Volge8tort Kapitaal t 30.000.000.--.Reserve f 8.400.000--AMSTERDAMHeereng r. 531 -537,519-525 Linnaeusstraat 37hoek Vijzelstraat Middenweg 4-8Adm, de Ruyterweg 84-86 Nieuwmarkt 27Bilderdijkstraat 50 Overtoom 89Ceintuurbaan 91 Weesperplein 2Damrak 83 Weesperzijde 33 BHaariemmerplein 2 Willemsparkweg 80van Woustraat 217Rotterdam 's-GravenhageLeuvehaven 103 Lange Houtstraat 19Qoudsohesingel 229 Statenlaan 46Heemraadssingei 169 Laan v. Meerderv. 226Groene Hilledijk 70ALMELO LEEUWARDENARNHEM MAASTRICHTDELFT NAALDWIJKDORDRECHT NIJKERKENSCHEDE SCHIEDAMEINDHOVEN TILBURGGRONINGEN UTRECHT'S-HERTOGENBOSCH VOORBURGHILVERSUM WORMERVEERZAANDAMALLE BANKZAKENP.J.VANSCHAIK lMD^2INI(WEIIIlElleltJPECIIIIILBIillEin,SIIIIIIIIIIIEII$IllllllII[lNASSAUKADE 312 - TEL. 23485 - A'DAMWettig Gedeponeerd Handels-MerkISOLA-BOUWHET BE8TE EN OOEDKOOP8TE 8Y8TEEM VOORHET BOUWEN VAN COMPLEXEN VOLK8- ENMIDDEN8TAND8WONINGEN. - 8ELF8UPPORTINGN.V. INTERN. GEWAPENDBETONBOUW BREDAUITGEVOERD O.A. PLM. 370 WONINGEN VOOR DEGEMEENTE 's HERT0GENB08CH - NOG IN UITVOERINGOJL 400 WONINGEN VOOR DE GEMEENTE ROTTERDAMKONING & BIENFAIT - Da Costakade 104AMSTERDAMOnderzoek van alle materialen voor den VOLKSWONINGBOUWMAANDBLAD IQE JAAROANO N? 6 JUNI 1929TIJDSCHRIFT VOOR VOLKSHUISVESTINGEN STEDEBOUWREDACTIE VOOR DEN WONINGRAADMR. DR. G. VAN DEN BERGH, J. BOMHER,G. F. LiNDEIJERI ADRES DER REDACTIE ENADMINISTRATIEEN SECRETA-: RIAAT VAN HET INSTITUUTKLOVENIERSBURGWAL 70 - AMSTERDAM-- VAN DEN --NATIONALEN WONINGRAAD-- ROELOF HARTPLEIN 4 ---- ADVERTENTIES --V. MONSTER'S UITGEVERSMAATSCHAPPIJHAARLEMMERWEG B 378 - A'DAM (w.)ORGAAN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS-VESTING EN STEDEBOUW EN DEN NATIONALEN WONINGRAADALOEMEENEN BOND VAN WONI NQBOU W VEREENIGINOENREDACTIE VOOR HET INSTITUUTH. P. J. BLOEMERS, J. DOUWES JR.,MR. D. HUDIG, IH. P. BAKKER SCHUT,IR. J. M. A. ZOETMULDERVASTE MEDEWERKERS : J. W. BOSSENBROEK,G; A. M. DE BRUYN, IR. A. KEPPLER, MR.J. KRUSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK, L. VAN DER WAL, D.E, WENTINKABONNEMENTSPRIJS f 8.-DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW(LIDMAATSCHAP VOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50)EN DE LEDEN VAN DEN NATIONALENWONINGRAAD ONTVANGEN HET BLADKOSTELOOSLOSSE NUMMERS f I.-INHOUD: NED INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW-Uthcieele Mededeelmgen - De sterfte in de stad en op het platteland door J. O. M. Broek - Over-heidssteun voor den middenstandsbouw door A. J. de Jong - Rotterdamsche woningtoestanden in 1920ti?dschriften' ''' ' ^'^''^"'^^ ^" Woningbouw - Binnenland - Buitenland - Overzicht vanJJ^.TIONALE WONINGRAAD, ALGEMEENE BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN-Officieele Mededeelmgen - Kort Verslag van de i6de jaarlijksche ledenvergadering van den NationalenWomngraad, A B. v W., gehouden op Zaterdag 25 Mei 1929 te Gouda, I - Wat on^e leden in hetatgeloopen jaar bouwden door J. B.OFFICIEELE MEDEDEELINGENDe jaarvergadering wordt 27 Juni te Amsterdamgehouden. Na behandehng van de huishoudehjkeZaken zal de Heer Ir. A. Keppler een lezing metlichtbeelden houden over ,,Het ontstaan en destedebouwkundige ontwikkeling van de stad Parijs".Een vergadering ter behandeling van praead-viezen zal in het najaar worden gehouden.Het Juli-nummer zal gewijd zijn aan de excursie,welke 25 Mei te Amsterdam werd gehouden.DE STERFTE IN DEHET PLATTELANDSTAD EN OPOnder de euvelen van de groote stad wordtnooit vergeten de sociaal-hygienische gevaren, dieden groote-stadsmensch bedreigen, naar voren tebrengen. Mangoldt in zijn werkje ,,Das Gross-stadtproblem und die Wege zu seiner Losung"behandelt eveneens dit vraagstuk. Hij wijst eropdat, wil men conclusies trekken uit een vergelijkingvan de mortaliteit van stad en platteland, het nietgeoorloofd is de gemiddelde sterftecijfers hiervoorte gebruiken. Immers, deze cijfers zijn in hoogemate afhankelijk van den leeftijds-opbouw derbevolking: hoe grooter de groep, die in de voilekracht van het leven is, hoe lager het gemiddeldesterftecijfer. Dit is een feit, dat men altijd vooroogen moet houden bij het beoordeelen van desterftecijfers van blanken in de tropen enevenzooten aanzien van de groote stad; beide hebben een,,picked population". Daarentegen is het gemid-delde sterftecijfer voor het platteland, althans dekleinere plaatsen, hoog, doordat vele ouden vandagen hun levensavond daar doorbrengen.Wil men dus, zegt Mangoldt, een eenigszins juistevergelijking maken, dan moet men de sterftecijfersder verschillende leeftijdsklassen voor stad enplatteland naast elkaar plaatsen. Hij geeft daneenige cijfers, ontleend aan helaas betrekkelijkoudestatistische berekeningen en concludeert daaruit(pag. 22): ,,dass die Gesundheitsverhaltnisse inden Grossstadten, soweit wie man die Sterblich-keitsziffer uberhaupt als Massstab gelten lassenwill, (eher) etwas ungiinstiger sind als im Reichs-durchschnitt".Deze beschouwingen deden de vraag rijzen watde cijfers van Nederland ons in dit opzichtleeren en op verzoek van den Directeur van hetInstituut voor Volkshuisvesting en StedebouwnoAHTIKELENwerd hiernaar een nader onderzoek ingesteld.Beschouwen we eerst de algemeene cijfers betref-fende het aantal overledenen per looo inwoners(gemiddelde bevolking), zooals de ,,Statistiek vanden loop der bevolking in Nederland" die geeft.Er naast zijn geplaatst de cijfers, die Mangoldtgeeft voor de gemiddelde sterfte in Duitschland enin de ,,Grossstadte".Nederland Duitschlandsterfte per lOOO inwonersgemeenten in de groo-Rijk met meer Rijk te stedendan loo.oooinwoners11.43 9.95 144 12.59.93 8.93 13.9 11.99.80 8.79 12.2 10.79.79 8.90 11.9 10.59.82 8.66 11.7 10.3Jaar192219231924192519268.669.279459.179.699.46Afgezien van de algemeen hoogere sterfte inDuitschland, is hetzelfde in beide landen op temerken: een geringer sterfte in de groote stedendan in het Rijk.Het is bekend hoe (soms met uitzondering vande groep der gemeenten met 20.000 tot 50.000 inw.)in Nederland de procentueele sterfte grooter isnaarmate de gemeenten kleiner zijn. Hier benedennog eens de cijfers.1924 1925 1926 1927Gemeenten met meer dan100.000 inwoners 8.79 8.90,, 50.001-100.000 ,, 9.15 9.56,, 20.001- 50.000 ,, 9.10 9.16 ^ _ , .,, 5.001- 20.000 ,, 10.16 10.16 10.35 10.75,, 5.000 en minder 10.96 10.86 10.72 11.35Mangoldt geeft dei^e cijfers niet.In het Jaarboek, dat de Duitsche steden uitgeven,komen de volgende cijfers voor.1920 1921 1922 1923Gemeenten met meer dan200.000 inw. 14.78 12.54 13.29 12.96,, 100.000-200.000 ,, 15.32 13.42 14.10 13.37,, 50.000-100.000 ,, 16.80 15.51 15.19 16.65Voor Duitschland geldt dus het^elfde.Wat nu het eigenlijke vraagstuk betreft, de boven-bedoelde onderscheiding naar leeftijdsklassen engrootte der gemeenten, hierop geven de Neder-landsche statistieken geen direct antwoord. Man-goldt uit dezelfde klacht wat Duitschland betreften behelpt zich met cijfers, die op het jaar 1899betrekking hebben: (de eerstvolgend staatje)Metuitzondering dus van de personen boven de60 jaar was de sterfte in Duitschland in de ver-schillende leeftijdsgroepen grooter in de ,,Gross-stadte" dan er buiten. En die uitzondering isslechts schijnbaar, zegt Mangoldt, daar buiten degroote steden de hoogste leeftijdsklassen met sterkEr stiervenin de buitendegroote grootesteden stedenin het eerste levensjaar, op1000 levend geborenen 223.3 211.0in den ouderdom van 1-15 jaar,op elke 1000 levenden 10.6 9.6in den ouderdom van 15-60 jaar,op elke 1000 levenden 9.1 8.8in den ouderdom van 60 jaar enouder op elke 1000 levenden 69.7 72.6HMi-lHt--)RZ(--tmOoooK g
Reacties