^ir^--TIJDSCHRIFTVOOR-[yOLKSHUISVESTINGLBIEN STEDEBOUWORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT VOOR VOLKSHUIS:VESTING EN STEDEBOUW EN VANDEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN1930 NS 1 11' JAARGANG JANUARIOELUIDDEMPEND SPIJKERVASTGIPSXWANDBRANDVRIJ STERKEen Dinecteup van Gemeente- dat ik ze meen in da gemeente-werken : , ?,de opgedane er- bestekken van scheidingswandenvaring is wel van dien aard, zai voopsohpyven .............."N. V. DE METEOOR TELEFOON 205 D E S T E E GN.V. VAN WIUNSTER'S UITGEVERS MAAT8CHAPPIJ - HAARLEMMERWEG B 378 - AMSTERDAM (W.)*.'JIILll[!YNJALOTDKUklNKICHTINOREeiJLIER$OI^:^50:^32AMSTEKDAM^TELEF^!^IECI1NI$CI1E*>PAPIEREN???mm?i ,,0E ElKEmUTH iSTERDi"HOUTHAVEN 22 - Telef. 40036Handel in Slavonisch,Russisch, Amerikaansch,Spessart en Zuid-DuitschOezaagd en Ongezaagd EikenhoutINCASSO -BANK.Volgestort Kapitaal f 30.000.000.--.Reserve f 8.400.000-- ^^^^^gAMSTERDAMHeerengr. 831-537,519-625 Middenweg 4-8hoek Vijzelstraat Moiukkenstr. 122-124Adm, de Ruyterweg 84-M Nieuwmarkt 27Biiderdijkstraat 50 Overtoom 89Ceintuurbaan 91 Weesperplein 2Damrak 83 Weesperzijde 33 BHaarlemmerpleln 2 Willemsparkweg 80Linnaeusstraat 37 van Woustraat 217Rotterdam 's-GravenhageLeuvehaven 103 Lange Houtstraat 19Qoudsehesingei 228 Statenlaan 46Heemraadssingel 169 Laan v. Meerderv. 228Graene Hilledijk 70ALMELO LEEUWARDENARNHEM MAASTRICHTDELFT NAALDWIJKDORDRECHT NIJKERKENSCHEDE SCHIEDAMEINDHOVEN TILBURGGRONINGEN UTRECHT'S-HERT0QENB08CH VOORBURGHILVER8UM WORMERVEERZAANDAMALLE BANKZAKENS.P J VAN CSPHAIK H-BWEIII(ERtii;,SPECIMLgillllllLEIDIIIiEI,SllinSlUII[lI .W. VA^IN ^irv NASSAUKADE 312 - TEL. 23485 - ADAMISOLA-BOUWHET BE8TE EM GOEDKOOPSTE SY8TEEM VOORHET BOUWEN VAN COMPLEXEN VOLK8- ENMIDDENSTANDSWONINGEN. - 8ELF8UPPORTINGN.V. INTERN. GEWAPENDBETONBOUW BREDAWettig Gedeponeerd Handels-MerkUITGEVIXRD O.A. PLM. 370 WONINGEN VOOR DEQEMEENTE 's HERT0GENB08CH - NOG INUITVOERINGOJL 400 WONINGEN VOOR DE GEMEENTE ROTTERDAMKONING & BIENFAIT - Da Costakade 104AMSTERDAM Onderzoek van alie materialen voor den VOLKSWONINGBOUWMAANDBLAD 11^ JAAROANG N". 1 JANUARI 1930TIJDSCHRIFT VOOR VOLKSHUISVESTINGI mil nil iiiiiiiiiii L. 1 >l O 1 L- L/ Ll D V^ vJ W II I nil iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitORGAAN VAN HET NEDERLAN DSCH INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS-VESTING EN STEDEBOUW EN DEN NATIONALEN WONINGRAADALOEMEENEN BOND VAN WONI NOBOU W V EREEN IGINGENREDACTIE VOOR HET INSTITUUTH. P. J. BLOEMERS, J. DOUWES JR.,MR. D. HUDIG, IR. P. BAKKER SCHUT,IR. J. M. A. ZOETMULDER.VASTE MEDEWERKERS: J. W. BOSSENBROEK,G. A. M. DE BRXJYN, IR. A. KEPPLER, MR.J. KRUSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK. L. VAN DER WAI., D.E. WENTINKREDACTIE VOOR DEN Vl^ONINGRAADMR. DR. G. VAN DEN BERGH, J. BOMMER,G. F. LINDEIJERADRES DER REDACTIE ENADMINISTRATIE EN SECRETA-RIAAT VAN HET INSTITUUTKLOVENIERSBURGWAL70 -AMSTERDAM-- VAN DEN --NATIONALEN WONINGRAAD-- ROELOF HARTPLEIN 4 ---- ADVERTENTIES --v. MUNSTER'S UITGEVEESMAATSCHAPPIJHAARLEMMERWEG B 378 - A'DAM (W.)ABONNEMENTSPRIJS f 8.-DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW(LIDMAATSCHAP VOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50)EN DE LEDEN VAN DEN NATIONALENWONINGRAAD ONTVANGEN HET BLADKOSTELOOSLOSSE NUMMERS .. f I.-INHOUD: NED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW:In Memoriam A. W. Heykoop door }. ter Laan - Officieele Mededeelingen - De HuisVesting vanarbeiders in Land- en Tuinbouwbedrijven in Nederland door Ir. A. M. Kuysten - De ongelijkmatigebehandeling van eigenaren bij het vastleggen van de toekomstige bestemming in een uitbreidingsplandoor H. - Luchtvaart en Stedebouw door J. O. M. Broek - Waar ligt de grens ? door J. Bommer -Binnenland - Buitenland - Overzicht van tijdschriften - Rechtspraak - Wetten, Kon. Besluiten, enz;.NATIONALS WONINGRAAD, ALGEMEENE BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN:Officieele Mededeelingen - De verplichtingen der woningbouwvereeriigingen tegenover de sociale verze-kering, III, door L. J. H. Eversen - Woningbouwvereenigingen en radiodistributie.IN MEMORIAMARIE WOUTER HEIJKOOPIn den ochtend van den i3en December 1929,na een langdurige ziekte, is de Heer Heijkoop,wethouder voor de volkshuisvesting te Rotterdam,overleden.Op 46-jarigen leeftijd, in de middaghoogte vanhet leven, heeft de wreede dood hem weggerukt.Arie Heijkoop heeft zich op velerlei terreinbewrogen. Zijn bijna onbegrensd bevattingsver-mogen en zijn vlugge geest maakten het hem ge-makkelijk zich in tal van vraagstukken in te werken.In 1919 benoemd tot wethouder zag hij hetdeparteraent voor Sociale Belangen onder zijnbeheer gesteld. Dit departement omvatte de volks-huisvesting, personeelzaken en arbeidsbeurs. Vooralop het terrein van de volkshuisvesting heerschteer achterstand en ontreddering en met groottalent heeft Heijkoop toen in den kortst mogelijkentijd letterlijk alles wat bouwen kon aan den arbeidgezet. Gemeentelijke bouw, vereenigingsbouw.bouw door particulieren met steun van gemeenteen rijk, over heel het terrein heerschte leven enbeweging. Bij gebrek aan geschoolde krachtenwerd mede de betonbouw op ruime schaal terhand genomen.Dat gelijktijdig een ernstige poging werd gedaanom de woonwijken de woningblokken en hetwoningtype te verbeteren^ waarlijk, een zeer be-langrijk deel van den Linker-Maasoever, de woon-wijken Spangen en Tusschendijken, de Galerij-bouw (met centrale verwarming, wasscherij enbadgelegenheid en zoodanig ingericht dat hettrappenklimmen 00k voor de verdiepingbewonerstot een minimum is beperkt), dit alles staat er alseen stil en blijvend getuigenis. Passeert men denbelangrijken Mathenesserweg dan is een oogopslagvoldoende om de waarde van een goede, uit eenstuk gedachte gevelarchitectuur te waardeeren.Het dwingend en baanbrekend initiatief van denHeer Heijkoop springt hier wel sterk in het oog.Met sterke overtuiging voerde Heijkoop steedshet pleit voor een goed woningtype met zon enlicht en iucht in de kamers. Ook de 300 woningenvoor minder draagkrachtigen en groote gezinnen,door hem voorbereid en nu gereed gekoinen,leggen hiervan getuigenis af. _ ;: -1OFFICIEELE MEDEDEELINGEN - ARTIJCELENOp het op den Blijdorpschen polder gelegdeuitbreidingsplan heeft meer dan eenig anderwethouder Heijkoop zijn stempel gedrukt. Metgroote kracht heeft hij vastgehouden aan denruimen opzet en aan het mede door den architectKromhout ontworpen groote en schoone plantsoea.Geslacht na geslacht zal straks in deze nieuwe woon-wijk genieten en profiteeren van het inzicht en dekracht van dezen te vroeg ontslapene.Heijkoop is gesproten uit een Rotterdamscharbeidersge?in. Hij kende het Rotterdamsche volkmet al zi]n deugden en met al ^ijn gebreken dooren door. Destad was hem lief, en om haar te dienenheeft hij zich met heel ?ijn brandende begeertegegeven.In breeden kring, ver buiten de grenzen dermoderne arbeidersbeweging, zal zijn persoon, zijnstoere arbeidskracht en zijn groote toewijding indankbare herinnering blijven.Rotterdam, 4 Januari 1930 J. TER LAANOFFICIEELE MEDEDEELINGENWij meenen goed te doen onze lexers er nog eensaan te herinneren dat de in ons nummer vanOctober 1929 door den Heer Ir. J. B. H. Coenenaangekondigde studie van de Heeren Ir. W. vanTyen en Ir. Th. K. van Lohui2;en over de Grafiekenvoor het behandelen van Verkavelings-Vraag-stukken bij ons te verkrijgen is tegen betaling van/ 7.50. Er zijn van de beperkte oplaag reeds veelexemplaren verkocht.Tot heden is nog geen voldoend aantal bestel-lingen ingekomen om voor het aanmaken van denband voor den tienden jaargang (1929) van hettijdschrift opdracht te kunnen geven. De gele-genheid om banden te bestellen wordt thans nogtot 15 Februari a.s. opengesteld.Een bestelkaart is bij het December-nummergevoegd.DE HUISVESTING VAN ARBEIDERSIN LAND- EN TUINBOUWBEDRIJ-VEN IN NEDERLANDOver dit onderwerp werd door mij een prae-advies geschreven voor het International Housingand Townplanning Congress, in 1928 te Parijsgehouden. De beschikbare ruimte was evenwelgering en gaarne geef ik dan 00k gevolg aan hetverzoek om in dit tijdschrift op sommige puntenwat uitvoeriger in te gaan.Tot dusverre is het platteland nog veel achter,wat de toepassing van de Woningwet betreft.Minder is dit het geval in dorpen, welke zichhebben uitgebreid tengevolge van de vestiging vanindustrieen en bedrijven en dientengevolge vanarbeiders, waarvoor woningruimte moest wordenverschaft.Ernstig zijn nog steeds de tekortkomingen vanvele gemeentebesturen in streken, waar akkerbouwen veeteelt de hoofdmiddelen van bestaan zijn.De oorzaken zijn velerlei.Van uitbreiding van de bevolking is daar weinigsprake. Integendeel, in sommige dorpen is erstilstand of achteruitgang. Door de toepassing vanallerlei landbouwwerktuigen wordt de behoefteaan arbeiders eer kleiner dan grooter waarvandan weer het gevolg is dat de flinkste jonge arbei-ders het dorp verlaten, om elders hun fortuin tezoeken.Wanneer ten slotte een der jongste kinderenbij de ouders introuwt, een gebruikelijke vorm vanouder-zorg dan ontstaat er door het huwelijk geenbehoefte aan een nieuwe woning en behelpt menzich met de dikwijls geringe beschikbareruimte.Het inkomen van de ouders bedraagt dikwijlsniet veel meer dan de ouderdomsrente. Immerslandarbeid is zwaar en de dagen zijn lang vooraldes zomers; bovendien zijn de loonen laag en is devoeding onvoldoende, hetgeen bij elkaar een lood-zwaar stempel op den landarbeider drukt en zijnarbeidskracht sterk doet verminderen op een leef-tijd waarop fabrieksarbeiders nog als volwaardigearbeidskrachten worden beschouwd. De steunvan inwonende kinderen wordt dan ook dankbaaraanvaard.Door die lage loonen is het voor een jong gezin,waarbij vroege huwelijken meestal aan het sparenin den weg staan. trouwens ook niet mogelijk omzelf te bouwen zoodat het introuwen plaatselijkop grond van economische motieven gewoonte isgeworden met al de ellende, waarmede dit vaakgepaard gaat.Hoe laag de loonen ten plattelande zijn, bleekuit een onderzoek, dat in den zomer van 1922 ineen ig-tal gemeenten in de provincie Gelderlandwerd ingesteld.Hierbij bleek het volgende. (Zie tabel pag. 3)Intusschen zijn deze loonen eer gedaald dangestegen, in verband met de sterke daling van deprijzen van de landbouwproducten.In tijden van vooruitgang profiteeren de land-bouwbedrijven het langzaamst, tijden van malaisedoen zich hier het vlugst gevoelen. Vandaar datde loonstandaard steeds de neiging heeft om aanden lagen kant te blijven. Verder worden lossearbeiders niet uitbetaald, wanneer regen het veld-werk onmogelijk maakt.Vaste arbeiders genieten soms emolumenten,in den vorm van vrije woning, aardappelland, hulpbij de bewerking hiervan, enz.Uit de opgaven van de uurloonen is het weekloonARTIKELENLOONvast88m cj oMM QO 6 Mq q Mci dM M?. 8O m oMM oO o f^ ^Mo88ocicfsoo oo oo o oOil qin qinomL-\ oci^8 t^ci ctM ciM ci tf\M cio_oo o 0q q qocicr\NO ooo OQ o o?on n"^ OlnO OO in OcJino S\ o,U ^ f^ AIC' o-dgd dD gin mf? ^ o1 CJ CJ 1in ^ ^ OM O 0 01d dON8?en in oMM o1 1 *O O 00q q Hci ciM IH88O cf\ oO M oci o 4M Q MciMoin q oocicnoo oo oo cA o?0 A A o "^ o in o o 1 oc588
Reacties