TIJDSCHRIFTVOORVOLKSHUISVESTINGEN STEDEBOUWORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT VOOR VOLKSHUIS:VESTING EN STEDEBOUW EN VANDEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN1927 N2 7 8' JAARGANG JULIGELUIDDEMPEND SPIJKERVASTGIPSSWANDBRANDVRiJEen Directeup van Gemeente-wepken : ....... de opgedane er-vaning is wel van dien aard,STERKdat ik ze meer in de gemeente-besrbekken van scheidingswandenzai voopschrijven .............."N. V. DE METEOOR TELEFOON 205 DE STEEGVAN MUNSTER'S UITQEVERS MAAT80HAPPM -- HAARUEWIMERWEQ B 878 -- AMSTERDAM (W.)iHUINCK'SGLAS VOOR VERLICHTING van donkere verirekkenDETECTIVE glas - VLOER- EN WANDTE6ELSHOUTGRANIET voor vioeren en uitgesleten traptredonASBEST CEMENTPLATEN vlak en g^lfd --TRAPWELBANDEN voor beseberming van traptredenDEURSLUITERS sluiten deuren geruischloosHUINCKCOLIT om vioeren, kelders, muren waterdicMw^^a^mi^ en kurkdroog te maken ^aji^ai^aMiVRAAGT KOSTELOOS INLICHTINGENUTRECHT Telegram adres HUINCKTELEF. 11042 SPRINGWEG TELEF. 11042WOIMINGBOUW-VEREEIVIIGINGEINI DIE ZICHRADIO-DISTRIBUTIE- INSTALLATIES AAN-SCHAFFEN OF REEDS IN GEBRUIK HEBBEN,KUIVIMEN ZICH TEGEIM BELAIMGRIJK GERE-DUCEERDEN PRIJS LUIDSPREKERS AAIM-llllll SCHAFFENBRIEVEN ONDER No. 144, BUREAU VAN DIT BLADCENTRALE COOPERATIE VOORWONINGINRICHTINGHOBBEMAKADE 89AMSTERDAMIN ONZE MODELKAMERS ZIJN MEUBELENSTOFFEERINGEN EN VERSIERINGEN VRIJ TEBEZICHTIGEN. ADVIES EN BEGROOTINGKOSTELOOS - FOTO'S OP AANVRAAGP.J. VAN SCHAIK W'ZlWEIlKtlleicJPMlBllW^^^^^^^NASSAUKADE 312 - TEL. 23485 - A'DAMWettig Gedeponeerd Handels-MerkISOLA-BOUWHET BESTE EN GOEDKOOPSTE SYSTEEM VOORHET BOUWEN VAN COIWPLEXEN VOLKS- ENMIDDENSTANDSWONINGEN. - SELFSUPPORTINGN.V. INTERN. GEWAPENDBETONBOUW BREDAUITGEVOERD O.A. PLIW. 370 WONINGEN VOOR DEGEMEENTE 's HERTOGENBOSCH - NOG IN UITVOERINGO.A. 400 WONINGEN VOOR DE GEMEENTE ROTTERDAMKONING & BIENFAIT - Da Costakade 104AMSTERDAMOnderzoek van alle materialen voor den VOLKSWONINGBOUWMAANDBLAD 8E JAAROANO N^ 7 JULl 1927TllDSCHRlFT VOOR VOLKSHUISVESTINO*^ . . ? ? w-BVV IIIIMIIII Iinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiii I nil iiiiiiiiiiiiiiiiiii p KJ C TT p Y\ 1- R C\ 1 J \jJiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii L IN OIL \-J L-. VJ v^ v-/ VORGAAN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS-VESTINO EN STEDEBOUW EN DEN NATIONALEN WONINGRAADALQEMEENEN BOND VAN WONINOBOUWVEREENIGINOENREDACTIE VOOR HET INSTITUUTH. P. J. BLOEMERS, J. DOUWES JR.,MR. D. HUDIG, IR. P. BARKER SCHUT,IR. J. M. A. ZOETMtJLDERVASTE MEDEWERKERS : J. W. BOSSENBROEK,G. A. M. DE BRUYN, IR. A. KEPPLER, MR.J. KRUSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK, L. VAN DER WAL, D.E. WENTINKREDACTIE VOOR DEN WONINGRAADMR. DR. G. VAN DEN BERGH, J. BOMMER,G. F. LiNDEIJERADRES DERREDACTIEEN ADMINISTRATIE ENSECRETARIAAT VAN HETINSTITUUT EN VAN DENNATIONALEN WONINGRAADKLOVENIERSBURGWAL 70 - AMSTERDAMADVERTENTIESV. MUNSTER'SDITGEVERSMAATSCHAPPIJHAARLEMMERWEG B 378 - A'DAM (W.)ABONNEMENTSPRIJS f 8.-DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTING EN STEDEBOUW(LIDMAATSCHAP VOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50)EN DE LEDEN VAN DEN NATIONALENWONINGRAAD ONTVANGEN HET BLADKOSTELOOSLOSSE NUMMERS...., f 1.5?INHOUD: NED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTYNG EN STEDEBOUW:InMemoriam H. S. de Roode door d. J. v. E. - Officieele Mededeelingen - De Wonmgtoestanden teEmmen door A. Meintema - De vermeerdenng van den woningvoorraad ^^ /^ aa^wasder bevolking mi926 in de belangrijkste gemeenten van ons land - Canberra door H- " De oppervlaktevan steden in laagbouw door H. - Rectificaties - Binnenland - Overzicht van Tijdschnften - Wetten, Kon. Be-NATIONALE WONINGRAAD, ALGEMEENE BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN:Officieele Mededeelingen - Kort Verslag van de i4e Jaarlijksche Ledenvergadering op i8 Juni 1927 teAmsterdam. ^ ^ontwikkeling van groot belang zullen blijken tezijn geweest. Geroepen tot de oplossing van talvan vraagstukken tegelijk, heeft de Roode metvoorbeeldige werkkracht gearbeid aan het inhalenvan den achterstand, die op allerlei gebied, niethet minst op dat der stadsontwikkeling, was ont-staan. Uit den aard der zaak is thans nog weinigvan hetgeen door hem werd voorbereid, voUedigtot stand gekomen en eerst na een langer tijds-verloop zal zijn arbeid aan de resultaten op dejuiste waarde kunnen worden beoordeeld. Maardit staat vast dat Rotterdam hem grooten dankverschuldigd is en de Burgemeester heeft dan ookniet nagelaten, zulks aan de groeve uit te spreken.Ook voor ons Instituut was de Roode geenszinseen onbekende. Hij had fitting in den Stedebouw-kundigen Raad en maakte deel uit van de commissie,die van Rijkswege werd ingestejd ter bestudeeringvan de materie van het gewe'stelijk plan.D. J. v. E.IN MEMORIAMH. S. DE ROODEt 12 JUNI 1927Aan een werkzaam leven is te vroeg een eindgekomen. Den I2en Juni overleed plotseling teUccle bij Brussel, waarheen hij zich eenige dagente voren had begeven, H. S. de Roode, Directeurder Gemeentewerken te Rotterdam, 49 jaar oud.In 1897 genie-officier geworden, ging hij in 1912in dienst over bij de gemeente Rotterdam, nadat hijte voren reeds eenige jaren den technischen dienstin Suriname had geleid. De wereldoorlog riephem in militairen dienst terug aan het hoofd vande spoorwegafdeeling der genie en eerst na denwapenstilstand kon hij zijn werkzaamheden teRotterdam hervatten. Met ingang van i Mei 1919werd hij tot Adjunct-Directeur der Gemeente-werken benoemd en op 2 Augustus 1923 volgdezijn benoeming tot Directeur, nadat hij te vorenreeds gedurende langere perioden den heerBurgdorffer als leider van den dienst had vervangen.De Roode heeft dus nog geen voile vier jaarop dien belangrijken post gestaan, maar het warenjaren, die zeker op den duur voor Rotterdam'sOFFICIEELE MEDEDEELINGENDe exursie naar Enschede en Hengelo zal 9en 10 September a.s. plaats vinden.142 OFFICIEELE MEDEDEELINGEN - ARTIKELENOp een bijeenkomst, 4 Juli j.l. te Luxemburg ge-houden, is de afdeeling Volkshuisvesting van deInternationale Vereeniging voor Stedebouw enVolkshuisvesting opgericht. Zooals men weet, zaldeze in de plaats hebben te treden van de vroegereorganisatie der Internationale Woningcongressen.Voor het lidmaatschap hadden zich 126 organisatiesen personen opgegeven, uit 26 landen, waarondereen 20-tal Hollanders. Aanwezig waren ongeveer80 personen, waarvan 6 Hollanders.De vergadering was op onvoldoende wijze voor-bereid. Ten gevolge daarvan is het niet verdergekomen dan tot aanwijzing van een voorloopigbestuur, dat tot het eerstvolgend InternationaalWoningcongres zal fungeeren. De Heer F. M. Wi-baut heeft in dit bestuur fitting.De vraag, waar het secretariaat de?er Afdeelingza\ worden gevestigd, is onbeslist gebleven. Hetvoorloopig bestuur heeft machtiging verkregendaaromtrent een beslissing te nemen. Zooals menweet, komen Duitschland en Nederland in aan-merking.Het a.s. Internationaal Woningcongres zal inJuni 1928, georganiseerd door de InternationaleVereeniging voor Stedebouw en Volkshuisvesting,te Parijs worden gehouden.DE WONINGTOESTANDEN TE EM-MENDe Gemeente Emmen, bestaande uit 26dorpenen gehuchten, heeft een grootte van ruim 29090H. A. Dit groote oppervlak -- Emmen is naar haaruitgestrektheid de tweede gemeente van ons land --bestaat voor ? 9953 H. A. uit onvergraven veen,? 9372 H.A. is bouwland, ? 3475 H.A. nog nietin kultuur gebrachte dalgronden, ? 2528 H.A.grasland, ? 210 H.A. tuingrond, ? 1880 H.A.heide en 650 H.A. bosch. Ook kan men dit opper-vlak verdeelen in een zandgedeelte en veengedeelte.Dit zandgedeelte maakt het oudste gedeelte van degemeente uit. In de zanddorpen werd reeds vroeg-tijdig de landbouw en veeteelt beoefend en leeftin verband daarmede een stabiele en welvarendebevolking.Aanvankelijk werden van hieruit de eindeloozevlakten hoogveen beweid en voor een gedeelte be-bouwd. De opbrengst van deze schrale vlakten wasnatuurlijk uiterst gering. Gedurende een groot deelvan het jaar waren ze, bij gebrek aan wegen en kana-len, zoo goed als ontoegankelijk en lagen afgeslotenvan de bewoonde wereld. Deze desolate toestandonderging verandering ten gevolge van de geleide-lijke ontvening, welke van de zanddorpen uitplaats had, nadat het veengebied was ontslotendoor het graven van kanalen. Zoo ontstond in1851 een der oudste veenkolonien en wel NieuwAmsterdam, omstreeks 1853 Oranjedorp, ? 1863Erica en tusschen 1870 en 1880 de veenkolonienBarger-Oosterveen, Emmercompascuum, Barger-compascuum en Munstersche veld.De geleidelijke ontvening langs de kanalen gafaan het veenkoloniale dorp zijn eigenaardigenaanleg. De huizen scharen zich in een lange rijlangs de kanalen. In eersten aanleg bestonden dezedorpen bijna uitsluitend uit arbeiderswoningen,met hier en daar een nering of werkplaats ertus-schen. De bevolking, aanvankelijk in hoofdzaakuit veenarbeiders bestaande, die uit de turfindus-trie hun bestaan putten, onderging geleidelijk eenwijziging, naarmate de vervening voortschreed.De ontveende grond -- dalgrond --leende zichuitstekend voor ontginning en gaf het aanzijnaan welvarende boerenplaatsen. Zoo ontstond naastde veenarbeidersbevolking en de kleine nering-doenden een kleine boerenstand. Deze ontwikke-ling riep op haar beurt weer verschillende bedrij-ven in het leven, als smederijen, wagenmakerijen,enz. Daarnaast levert het vervoer van de turf en delandbouwproducten voor vele gezinnen een bestaanop.Met de ontwikkehng van de veenkolonien hieldvan zelfsprekend de aanwas van de bevolking ge-lijken tred, wat blijkt uit het volgende overzicht.In 1850, dus voor het tot ontwikkeling komen derveenkolonien, bedroeg het aantal inwoners dergeheele gemeente Emmen 2684. In 1900^ toen inalle deelen van de gemeente de ontvening ter handwas genomen, bedroeg het zielental reeds 14277.In vijf jaren tijds steeg dit aantal tot ruim 23700,hetgeen duidt op een periode van grooten bloeider veenderijen. Daarna steeg het zielental meergeleidelijk. In 1910 was dit 27665; in 1914: 31997,in 1919: 38372, in 1921: 41059, in 1923: 42653 enin 1925: 44862. De opmerkelijke toename van debevolking bepaalde zich in hoofdzaak tot het veen-gebied. Wanneer wij de ontwikkeling van de dor-pen afzonderlijk nagaan, blijkt dit ten duidelijkste.Enkele cijfers over de laatste jaren toonen dit voorde jongste veenkolonien voldoende aan. In Em-mererfscheidenveen, Nieuwweerdinge en Barger-Oosterveen b.v. nam de bevolking sedert 1919 metruim 25% toe, terwijl het bevolkingscijfer in deoudere veenkolonien over die zelfde periode nage-noeg stabiel bleef. Het spreekt dat de zanddorpenook deelden in den bloei der veenkolonien en eensterken aanwas van de bevolking vertoonen. Em-men, het hoofddorp en centrum van de gemeente,ging in die zelfde jaren in zielental met ruim 25 %yooruit. Weerdinge zelfs met meer dan 50%. Hetis derhalve de groote bloei van de veenderijen ge-weest, welke de groote bevolkingstoename heeftveroorzaakt. Deze bloei was evenwel niet geheelgezond. Toen zich in de oorlogsjaren in ons landernstig een groot gebrek aan brandstoffen deedgelden, doordat de invoer van kolen uit het buiten-land vrijwel stil stond, en de binnenlandsche kolen-productie totaal onvoldoende was om het tekortaan te vuUen, werd van regeeringswege de turf-!
Reacties