--TIJDSCHRIFTVOORSI[VOLKSHUISVESTINGJSEN STEDEBOUWEORGAAN VAN HET NEDERLANDSCHINSTITUUT VOOR VOLKSHUIS:VESTING EN STEDEBOUW EN VANDEN NATIONALEN WONINGRAADALGEMEENEN BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN1928 N? 3 9' JAARGANG MAARTGELUIDDEMPEND SPIJKERVASTGIPSXWANDBRANDVRIJEen Dipecteup van Gemeente-werken : ,,....,.de opgedane er-varing is wel van dien aard,J STERKdat ik ze meep in de gemeent?-bestekken van scheidingswandenzai voopschrijven , ...."N. V. DE METEOOR TELEFOON 205 D E S T E E GITAN MUNSTER'S UITGEVERS MAAT8CHAPPIJ -- HAARLEMMERWEQ B 378 -- AMSTERDAM (W.)HUINCK'S6LA8 VOOR VERLICHTING van donkere vertrekkenDETECTIVE glas - VLOER- EN WANDTEGELSHOUTGRANIET voor vioeren en uitgesleten traptredenASBEST CEMENTPLATEN vlak en gegolM --TRAPWELBANDEN voor beseherming van traptredenDEUR8LUITERS sluiten deuren teruischloosHUINCKCOLIT om vioeren, kelders, muren waterdichtI en kurkdroog te makenVRAAGT KOSTELOOS INLICHTINGENUTRECHT Telegram adres HUINCKTELEF. 11042 SPRINGWEG TELEF. 11042Bg den Dienst den PUBLIEKE WERKEN VANAMSTERDAM zai worden ingesteld een afzonder-iijke afdeeling voopENZy, die op dit gebied naap moderne opvattingenepvaning hebben en wenschen te solliciteeren naap dePOSIIIE Vim HOOFDdep nieuwe afdeeling of vanaan die afdeeling ondep het hoofd daapvan, ge-lieven zich schpiftelijk te wenden tot den Dipecteupdep PUBLIEKE WERKEN, RAADHUIS, AMSTERDAMHun wopdt vepzocht, daapbij uitvoepige schpiftelijkeinljchtingen^ te vepschaffen ovep hun loopbaan ende stukken ovep te leggen, die VOOP hun sollicitatiedienstig kunnen zijn; tevens wopdt opgaaf vep-zocht van het veplangde salapis.PERSOONLIJK BEZOEK KAN ALLEENWORDEN AF6EWACHT NA OPROEPINGP. J. VAN SCHAIK ll)IIMII(WEIillEileiiL.SrECIIUIlIMIIIILEIDIIItEII,SIIIIIIIIIiEIII!iTlllUIlEll-- NASSAUKADE 312 - TEL. 23485 - A'DAMISOLA-BOUWHET BE8TE EN GOEDKOOP8TE SYSTEEM VOORHET BOUWEN VAN COMPLEXEN VOLK8- ENmiDDENSTANDSWONINGEN. - SELF8UPPORTINGN.V. INTERN. GEWAPENDBETONBOUW BREDAUITGEVOERD O.A. PLIW. 370 WONINGEN VOOR DEGEMEENTE 'sHERT0GENB08CH - NOG INUITVOERINGWettig Gedeponeerd Handels-Merk ?-*' *^ WONINGEN VOOR DE GEMEENTE ROTTERDAMKONING & BIENFAIT - Da Costakade 104AMSTERDAMOnderzoek van alle materialen voor den VOLKSWONINGBOUWMAANDBLAD 9= JAAROANO N? 3 MAART 1Q28TIJDSCHRIFT VOOR VOLKSHUISVESTINOiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiEN STEDEBOUWORGAAN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS-VESTINO EN STEDEBOUW EN DEN NATIONALEN WONINGRAADALOEMEENEN BOND VAN WONINOBOUWVEREENIQINOENREDACTIE VOOR HET INSTITUUTH. P. J. BLOEMERS, J. DOUWES JR.,MR. D. HUDIG, IR. P. BARKER SCHUT,IR. J. M. A. ZOETMULDERVASTE MEDEWERKERS : J. W. BOSSENBROEK,G. A. M. DE BRUYN, IR. A. KEPPLEH, MR.J. KRUSEMAN, IR. A. M. KUYSTEN, JHR.A. H. OP TEN NOORT, JAN STUYT,M. VRIJENHOEK, L. VAN DKR WAL, D.E. WENTINKREDACTIE VOOR DEN WONINGRAADMR. DR. G. VAN DEN BERGH, J. BOMMER,G. F. LINDEIJERIIADRES DER REDACTIEi EN ADMINISTRATIE ENI SECRETARIAAT VAN HETI INSTITUUT EN VAN DENi NATIONALEN WONINGRAADBCLOVENIERSBURGWAL 70 - AMSTERDAMADVERTENTIESV. MUNSTER'SUITGEVERSHAATSCHAPPIJHAARLEMMERWEG B 378 - A'DAM (W.)ABONNEMENTSPRIJS f 8.-DE LEDEN VAN HET NEDERLANDSCH INSTITUUTVOOR VOLKSHUISVESTINO EN STEDEBOUW(LIDMAATSCHAP VOOR PHYSIEKE LEDEN f 7.50)EN DE LEDEN VAN DEN NATIONALENWONINGRAAD ONTVANGEN HET BLADKOSTELOOSLOSSE NUMMERS f I.-INHOUD: NED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUISVESTINO EN STEDEBOUW:Officieele Mededeelingen - De gemeentelijke groridpolitiek te Amsterdam en de belangen der volkshuis-vesting, door Ir. W. van Tijen - De premiebouw, door A.. J. de Jong - Binnenland - Overzicht van Tijd-schriften.NATIONALE WONINGRAAD, ALGEMEENE BOND VAN WONINGBOUWVEREENIGINGEN:Officieele Mededeelingen - De Regeering en de particuliere bouwnijverheid, door G. F. L. - Beverwijk,door J. B. - Van de Afdeelingen.OFFICIEELE MEDEDEELINGENOp 14 April zal te Amsterdam door het Instituutin samenwerking met den A.N.W.B. en met deVereeniging ,,Het Nederlandsche Wegencongres"een vergadering worden gehouden, waarop devraag aan de orde zal worden gesteld of -- in hetbizonder met het oog op het Rijkswegenplan --maatregelen moeten worden genomen met be-trekking tot de bebouwing langs de groote ver-keerswegen. Mondelinge praeadviezen zuUen wor-den uitgebracht door den Heer Edo J. Bergsmaover verkeer en natuurschoon, den Heer H. P.J. Bloemers over de bedenkelijke economischegevolgen voor de gemeenten, en door denHeer Mr. D. Hudig over de juridische zijde vanhet vraagstuk.Op 28 April a.s. zal een bijeenkomst der Provin-ciale Schoonheidscommissies te Utrecht wordengehouden. Aldaar zal het rapport over de Wel-standsbepaling, en zoo mogelijk ook dat over debepaling tegen de ontsierende reclame aan deorde worden gesteld. De Heer Dr. J. Kalf, Direc-teur van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg,heeft zich bereid verklaard een lezing te houdenover gemeentelijke monumentenverordeningen.De jaarlijksche excursie van ons Instituut zaldit jaar op 14 Juni a.s. naar Haarlem wordengehouden. Het gemeentebestuur aldaar heeft zichbereid verklaard ons te ontvangen.Het programma zal den leden worden toe-gezonden.Als onderwerp voor behandeling op de leden-vergadering is de vraag aan de orde gesteld: opwelke wijze behoort de verzameling der woning-statistische gegevens te geschieden en te wordenbijgehouden, teneinde deze zooveel mogelijk aaneen bevredigende voorziening in de woning-behoefte dienstbaar te maken. Als praeadviseurszullen optreden de Heeren Jhr, Ir. M. J. de BoschKemper en A. J. A. Rikkert. De vergadering wordt13 October te 's Gravenhage gehouden.De praeadviezen zullen in het Augustus- enSeptember-nummer worden opgenomen.Het Rapport over de wettelijke maatregelen totaanwijzen van de toekomstige bestemming vanterrein is aan onze leden toegezonden.De .prijs in den handel van dit rapport be-draagt f 1.35.De commissie, welke het Instituut zou adviseeren50 OFFICIEELE HEDEDEELINGEN - AHTIKELENover de beste redactie voor de welstandsbepaling(in welke de Heer Mr. H. E. Scheffer als secretariswerd vervangen door den Heer G. Th. J, Delfgaauw,Doct. in de Handelswetenschappen), bracht haarrapport uit; het zal worden gepubliceerd in hetTijdschrift Gemeentebestuur. Aan dezelfde com-missie werd opgedragen een advies uit te brengenover de maatregelen tegen ontsierende reclame.De Heer Ir. A. M. Kuysten, Secretaris van hetGeldersch Genootschap, nam voor dit onderwerpmede in de commissie zitting.INTERNATIONAAL CONGRES VOOR STEDEBOUWEN VOLKSHUISVESTING8Het Internationale Congres' voor Stedebouw en-- thans voor de eerste maal ook officieel--Volks-huisvesting zal van 3 tot 8 Juli 1938 te Parijsbijeenkomen. Het zal aldus een onderdeel uit-maken van een serie van sociale congressen teParijs.Als onderwerpen staan op de agenda: i. debouwkosten (Nederlandsch praeadvies van Ir.A. Keppler); 2. de huisvesting op het platteland(idem Ir. A. M. Kuysten); 3. de huisvesting derallerarmsten (idem Ir. A. Keppler); 4. de moeilijk-heden, ondervonden bij de uitvoering van hetuitbreidingsplan (idem Prof. Dr. G. A. van Poelje);5. dichtheid van bebouwing en open ruimte(geen Nederlandsch praeadvies; de formuleeringvan dit punt bleek zoo ongelukkig dat geen geraad-pleegd Nederlander zich bereid verklaarde eenpraeadvies te schrijven).Aan het congres is een tentoonstelling ver-bonden.Het eigenlijke congres zal worden gehoudenvan 2 tot 5 Juli; de volgende drie dagen zullen aanexcursies, naar Enghien, Saint Cloud, SaintGermain, Versailles en eenige nieuwe woning-groepen worden gewijd.Voor deelneming aan het Congres kan men zichopgeven aan het Congresbureau, 29 Rue de Sevigne,Parijs III.De kosten zijn ? i.-/- (frs. 124.-) en voorbegeleidende dames 10 sh. (frs. 63.-). Voor hotelskan door bemiddeling van het Congresbureauworden gezorgd. Zij zijn verdeeld in drie klassen;de prijzen bedragen voor een kamer met een bed60-100 frs., 35-55 frs. en 35-30 frs.; voor eenkamer met twee bedden 75-135 frs., 60-75 fc.,35-55 frs.Het Fransche visum wordt kosteloos verstrektop vertoon van lidmaatschapskaart.De kosten van de excursies zullen ongeveer90 frs. per dag bedragen.9, 10 en II Juli zal een autotocht gemaakt wordenlangs de Loire. De kosten zullen ongeveer frs. 775.-bedragen. Opgaven voor dezen tocht worden gaarnevoor 15 Mei tegemoet gezien.DE GEMEENTELIJKE GRONDPOLI-TIEK TE AMSTERDAM EN DE BE-LANGEN DER VOLKSHUISVESTINGIn het Algemeen Handelsblad van Dinsdag38 Februari heeft men een artikeltje onder boven-staanden titel kunnen aantreffen.De feiten hierin hebben een meer algemeenbelang, omdat uit dit concrete voorbeeld weereens blijkt hoe weinig de grondbedrijven een juistinzicht hebben in wel het voornaamste deel vanhun taak, n.l. de behartiging van de belangen dervolkshuisvesting.De drie fouten n.l., die steeds weer wordengemaakt (en niet alleen in Amsterdam), treden indit speciale geval zoo bijzonder duidelijk aan dendag, dat het de moeite loont ze aan de hand vandit voorbeeld nader te belichten.Bedoeld wordt het volgende.Ten eerste wordt bij de grondbedrijven vrijwelalleen gelet op den prijs van den bouwgrond perM^. Op het bedrag, dat per waning zal wordengevraagd, en de grenzen, die de draagkracht derte verwachten bebouwing aan dit bedrag stelt,wordt onvoldoende acht geslagen.Ten tweede wordt, alweer omdat men zich nietvoldoende bewust is dat het het bedrag per waningis, dat in het oog gehouden moet worden, er geenbehoorlijk verband gelegd tusschen dit bedrag ende ligging der woning, welke ligging zoo sterk definancieele draagkracht beinvloedt. M.a.w. deongunstig gelegen woningen worden naar ver-houding steeds te zwaar, de gunstig gelegene steedste licht belast.Ten derde begaat men telkens weer de fout, datmen in een loffelijk streven naar een mooi ruimbebouwingsplan, de zaak zoo ruim opzet, dat opde basis van dezelfde grondkosten per woning eenbebouwing met minder woonlagen mogelijk zouzijn met alle voordeelen, daaraan voor de volks-huisvesting verbonden. Door gebrek aan voldoendeinzicht in deze materie is men zich hiervan nietbewust en de bebouwing met drie of meer woon-lagen blijft gehandhaafd, zonder dat hiermede nochvoor den bewoner, noch voor den bouwer, nochvoor de gemeente een vermindering van kostengepaard gaat.Wat het eerste punt betreft, dit is in genoemdartikeltje voldoende behandeld. Er is daar aange-toond hoe voor woningen, die, gezien hun liggingen gevelbreedte, gemiddeld onmogelijk meer aanhuur kunnen opbrengen dan ong. / 7.- per woningper week, een bedrag aan canon wordt gevraagdvan / 1.80 per woning per week. Voegt men hierbijde / 1.75 p.w.p.w., die bij behoorlijk beheer vooronderhoud, belastingen, administratie, assurantieen waterleiding noodig zijn, dan blijft voor renteen aflossing der bouwsom slechts / 3.45 beschikbaar.Waar de exploitant voor rente en aflossing van denARTIKELEN 51koopsom minstens jl % per jaar moet betalen,mag de woning bij aankoop inclusief alle onkosten,slechts / 2380 kosten. Hiervoor is geen woningvan het bedoelde type behoorlijk te bouwen en hetgevolg is: slechte bouw gecombineerd met slechtonderhoud. Op deze wijze ontstaan de leelijkeonpractisch ingedeelde woningen, reeds na enkelejaren vuil, verveloos en uitgewoond, die men helaasin onze nieuwste stadswijken allerwege aantreft.Erger is nog dat dit alles niet het gevolg is vaneen dwingende economische noodzaak, maar alweervan fouten, bij de grondpolitiek gemaakt.De terreinen in kwestie zijn er een sterk voor-beeld van, hoe door onverantwoordehjk getalm ende onmogeHjkheid om de verschillende diensten enhun inzichten tijdig tot overeenstemming te bren-gen, de renteverhezen veel te hoog zijn opgeloopen.Daardoor moeten nu exorbitante grondlasten perwoning, gelijkstaande met een kapitaal-uitgave vanniet minder dan / 1500, worden opgebracht doorde minste soort arbeiderswoningen. En zelfs nuzou dat nog niet noodig zijn, indien bij de uit-gifte maar eenig systeem in acht werd genomen.Het tegendeel is echter waar. Aan de mooie breedeAdmiralengracht is een gevelbreedte voorgeschre-ven van 7 M. Een zeer goed woningtype is daar dusmogelijk. De perceelen zijn 22 M. diep en 4 woon-lagen zijn toegelaten. De grondprijs is op / 40per M^ gesteld, of / 1540 per woning.Aan de daarachter gelegen Marco Polostraat,een doodgewone woonstraat van 19 M. breed, zijnslechts 3 woonlagen toegelaten, wat op zichzelfeen gezond principe is, maar onvermijdelijk eenigestijging van de bouwkosten per woning veroor-zaakt. De perceelen zijn daar 6.10 M. breed enkunnen dus op zijn best van het gewone slechtetype van ,,West" worden. Het grondbedrijf heeftblijkbaar ingezien dat de grondprijs daar lagermoest zijn, dan aan de Admiralengracht en dezeop / 35.- per M^ gesteld.Per woning is dit echter voor de kleinere, duur-dere, minder gunstig gelegen woningen niet minder,maar meer, n.l. / 1570 per woning.Men ziet dat alle systeem en inzicht zoek is.En zoo is het over het geheele uit te geven terrein.Men heeft blijkbaar wat prijzen van / 40, / 37.50en / 35 vrijwel losweg ingeschreven, zonder zichom het bedrag per woning, of de ligging van dezelaatste veel te bekommeren. Het gevolg zal weerzijn dat om de terreinen langs de Admiralen-gracht, als zijnde ,,mooie stukjes", gevochten wordten in de meeste gevallen aan een speculant hetbedrag wordt betaald, dat de gemeente voor dezeterreinen te weinig heeft gevraagd, terwijl de per-ceelen langs de achterstraten alleen aftrek vindenbij de ergste speculatie-bouwers.Deze misstand bestaat niet alleen in ,,West".Over geheel Amsterdam vindt men die wanver-houding tusschen de grondlasten bij de draag-krachtige en de niet draagkrachtige perceelen. Eenpaar cijfers mogen hier als toelichting dienen.Bij de woningen langs de woonstraten in ,,West"is ongeveer 25 % der huur benoodigd voor debetaling van den canon. Voor de woningen aan deAdmiralengracht is dit 21 %.Voor perceelen, gelegen op een der meestcentrale punten der nieuwe stad aan een primairenverkeersweg, bedraagt dit percentage voor woningenmet een huurwaarde van ongeveer / 700 12J %.Voor flatwoningen in ,,Zuid" met een huur-waarde van / 1400 is het nog geen 9 %.Men ziet een sterke degressie, waar een gezondesociale politick progressie verwachten zou.Is het wonder dat de handel in het erfpachtsrechtwelig tiert ?Als al het geld, dat nu in de zakken der specu-lanten verdwijnt, door de gemeente was geind, (deterreinen blijken immers in de practijk veel meerwaard te zijn dan de gemeente ervoor vraagt) enten goede van de grondprijzen in de volkswijkenwas gekomen, hoe anders zouden deze er dankunnen uitzien!Thans rest ons nog de bespreking van het derdepunt, n.l. dat een terugbrengen van het aantalwoonlagen van drie op twee bij deze verkavelingzonder kostenverhooging per woning mogelijkgeweest zou zijn. In een artikel in het September-nummer 1927 van dit tijdschrift is deze kwestie alsalgemeen geval door mij uitvoerig behandeld. Ikvolsta daarom hier met het geven van het blok-dwarsprofiel voor drie woonlagen, zooals het in hetbesproken deel van ,,West" wordt toegepast, en hetblokdwarsprofiel voor twee woonlagen, dat voordezelfde kosten per woning mogelijk is.5LOKDWAQ5PQOFIEL 1Blokdwarsprofiel voor drie woonlagen, zooals in het betrokken deel van ,,West" toegepast52 ARTIKELENBLOKDWAD.5PQOF1EL 2^^^^K-JLJH4 M^-:^(^I-(^15 M-?55 MBlokdwarsprofiel voor twee woonlagen, dat voor de zelfde kosten per woning kan worden toegepastProfiel I is zeer ruim, maar gezien de grootevoordeelen, aan het wonen in niet meer dan tweewoonlagen verbonden, is profiel 2 stellig te ver-kiezen. Dit zou reeds zoo zijn, wanneer wij alleende waarde van het dwarsprofiel in rekeningbrachten.Maar wanneer men bedenkt dat bij profiel i opeen gevelbreedte van slechts 6.io M. gerekend is,waarbij n'iets beters dan het gewone slechte typevan ,,West" mogelijk is, terwijl bij profiel 2 gerekendis op een gevelbreedte per woning van gem. 5.62^M., waarbij een uitstekend vijfgezinnen-type, mettwee woningen gelijkvloers en drie op de ver-dieping met ruimte onder de kap, kan wordengebouwd, dan beseft men eerst goed welke mooiekansen voor de volkshuisvesting hier weer doorlouter sleur en gebrek aan inzicht verloren gaan.Is deze sleur nu niet te breken?Is dit inzicht nu niet te verkrijgen?De meerdere levensvreugde en gezondheid vanduizenden gedurende twintigtallen van jaren zou-den het toch waarlijk waard zijn.Amsterdam, Maart 1928 Ir. W. VAN TIJENDE PREMIEBOUWToen de Regeering in 1920 de bouwpremie-regeling in het leven riep, om daardoor te trachtende particuliere bouwnijverheid weder op gangte helpen, was de woningnood tot zeer grootehoogte gestegen. Wei was reeds vroeger, n.l. in1918 en 1919 door de Regeering getracht door hetgeven van bijdragen de woningbouw door particu-lieren te bevorderen, (zie K. B, van 18 Juli 1918,No. 92 en van 6 November 1919 No. 51), dochde woningbouw ingevolge deze besluiten heeftgeen groote vlucht genomen. Dit was wel het gevalmet den premiebouw, die tot zelfs in zeer kleinegemeenten toepassing heeft gevonden.De omvang, dien de bouw met steun ingevolgedeze premieregeling heeft genomen, en het aandeeldaarin der verschillende provincies en gemeenten,vond men tot dusverre niet onder cijfers gebracht.Wel treft men hier en daar verspreid een opgaafvoor een bepaalde periode, (zie o.a. de over-zichten, door ons in dit tijdschrift gepubliceerd),doch een gedetailleerd overzicht van het geheel,met inachtneming van de intrekkingen en wijzi-gingen, die deze premies en aantallen te bouwenwoningen in den loop der jaren hebben ondergaan,is, voor zoover ons bekend, niet gepubliceerd,Aan de hand van de wek-elijksche opgaven in deNederlandsche Staatscourant is door ons getrachtzulk een overzicht samen te stellen. De opgavenin genoemd Staatsstuk zijn daartoe verzamelden eventueele wijzigingen, tot 31 December 1936openbaar gemaakt, bijgehouden. Wel werden 00kdaarna nog wijzigingen van premiebeschikkingengepubliceerd, doch deze bepalen zich tot zeerenkele gevallen, welke op de totaalcijfers niet vangrooten invloed zijn.^)Brengen wij, zeer in het kort, de voornaamstebepalingen betreffende de premieregeling nog evenin herinnering.Bij K.B. van 8 November 1920 No. 29 werdbepaald dat ten behoeve van den bouw van wonin-gen uit 's Rijks kas bedragen konden wordentoegekend, welke per woning een nader door denMinister van Arbeid te bepalen bedrag niet zoudenmogen overschrijden. De bedragen in den vormvan bouwpremies werden in de eerste plaats gegevenaan de particuliere bouwnijverheid, doch vereeni-gingen, welke niet duurder bouwden dan deze,werden niet van deze regeling uitgesloten. Hetbedrag der premie werd voor iedere gemeente,waar men op dezen voet wilde bouwen, voor eenbetrekkelijk korte periode vastgesteld, aangezienhet de bedoeling was dat de premies in opeen-volgende perioden geleidelijk zouden dalen.De premies werden als regel zonder naderevoorwaarden verstrekt; in verkoopen en verhurenvan de woningen was men vrij, behoudens danenkele voorwaarden, o.a. dat degene, die eenpremie aanvaardde, zich schriftelijk moest ver-binden de woning na voltooiing gedurende 15 jaarte bewonen of ter bewoning te doen bezigen, en bijverkoop deze verplichtingen in het verkoopcontractvoor den nieuwen eigenaar te doen vastleggen.Met den bouw der woningen, waarvoor premiewerd verleend, moest zes maanden na dagteekeningder beschikking zijn aangevangen (zie voor deAlgemeene Voorwaarden, waaronder premies wer-den toegekend, de Nederlandsche Staatscourant^) Tot Juli 1927 vier gevallen waarbij het bedrag derpremie een vermindering van totaal / 961.50 onderging.AKTIKELEN53van 24 en 25 Juni 1931 No. 121). Dit zijn wel devoornaamste bepalingen waaronder de premieswerden toegekend.De verleening der bouwpremies geschieddein de jaren 1921-1923, en wel tot een maximumbedrag van / 2000 per woning, terwijl voor Amster-dam, in verband met de kostbare fundatie, eenhooger bedrag kon worden vastgesteld. De be-dragen werden op verschillende tijdstippen ver-minderd als volgt:op I Mei 1921 tot / 1700 per woning,, 28 December 1921 ,, ,, 1200 ,, ,,,, 20 Februari 1922 ,, ,, 900 ,, ,,,, 10 Maart 1922 ,, ,, 600 ,, ,,,, I Januari 1923 ,, ,, 300 ,, ,,Wij hebben gemeend ons in onze staten tot eenverdeeling naar de jaren te mogen bepalen en geensplitsing doorgevoerd naar bovengenoemde data.Ten eerste, omdat nietalle premies tot het maximumbedrag werden toegekend, ten tweede omdatverschillende premiebeschikkingen, wier aanvragenvroeger dan genoemde data waren ingediend, toteen hooger bedrag verleend werden dan op dattijdstip als maximum gold.Als behoorende tot genoemde jaren hebben wijgerekend ten eerste de maandoverzichten Januari -Mei 1921, waarbij is aangenomen dat beschikkingi-iii in het maandoverzicht van Mei is verwerkt,en verderbeschikking iv-xxix tot 1921,, xxxi-Lxix ,, 1922 ^),, Lxx-cxvi ,, 1933 behoort.Hierbij zijn geteld de premies, verleend voor hetZ.g. 6000-woningen-plan van der Schaar, waarvande beschikking niet in de Staatscourant is gepubli-ceerd. Aangenomen is dat werd verleend voor3000 woningen / 900 premie per woning2000 ,, ,, 600 ,, ,,3000 ,, ,, 300 ,, ,,De intrekkingen en wijzigingen van beschik-kingen, vermeld in de maanden Januari-Mei1921, niet behoorende tot beschikking I-iil, vanZ.g. Z premiebeschikkingen dus, konden doorons in de reeds vroeger in dit tijdschrift gepubli-ceerde overzichten niet worden aangebracht. In1936 kregen wij op ons verzoek van het Departe-ment een voUedige opgaaf van wijzigingen en in-trekkingen van deze z.g. Z premiebeschikkingen,zoodat daarmede bij dit overzicht kon wordenrekening gehouden.Ook de niet gepubliceerde beschikking No.XLVi, waarvan wij eveneens een opgaaf mochtenontvangen, is in dit overzicht verwerkt.In een drietal staten is gepoogd een overzichtte geven van hetgeen ingevolge deze premieregelingdoor het Rijk aan steun is verleend, wij geven hierbijde volgende toelichting.Staat I geeft een overzicht van de toegekendepremies, per provincie gerangschikt en onder-scheiden naar de categoric van bouwers voor elkder jaren 1931-1933 afzonderlijk. In de maandenJanuari-Mei 1921 werden de opgaven in de Staats-courant niet gespecificeerd naar belanghebbenden,doch per gemeente in totaal opgegeven; aan dehand van de uitbetalingsstaten is echter getrachtde onderscheiding naar de categorie.van bouwersvast te stellen.De in dezen staat vermelde aantallen woningenen bedragen der premie zijn, na aftrek van intrek-king en wijziging, bijgehouden tot 31 December1926; een overzicht van het werkelijk totaal. Dedus verkregen intrekkingen betreffen een betrek-kelijk groot aantal woningen; telt men die van dejaren 1921-1923 bij elkaar, dan werden ingetrokkende beschikkingen voor den bouw van:miE,',' 3.6391.224.305.-750.240.-30.320.- werkoevers, enz.^) Beschikking xxx ontbreekt, deze is waarschijnlijkgeheel vervallen, geen enkele wijziging of intrekkingverwijst hiernaar.lot. 11500 ,, f 7.550.II4.24Opgemerkt dient dat bij de ingetrokken beschik-kingen, bij gemeenten, het bekende plan is vande gemeente Rotterdam, voor den bouw van intotaal iiii woningen, waaraan GedeputeerdeStaten van Zuid-Holland meenden hun goed-keuring te moeten onthouden. Wat betreft deonderscheiding naar de catagorieen der bouwers,elke beschikking voor den bouw van i of 2 woningenis in de rubriek ,,zelfbouwenden" geteld, indien zetenminste niet blijkbaar behoorde bij de categoric,,werkgevers", enz. Ook indien door wijzigingeen beschikking, oorspronkelijk verleend voor eengrooter aantal woningen, tot i of 2 woningen wasteruggebracht, zijn deze bij bedoelde rubriekgeteld.Opgemerkt dient dat niet elke beschikking voorden bouw van i of 3 woningen op eigenbouwbetrekking zal hebben gehad; meermalen vindtmen meer beschikkingen voor den bouw van iof 2 woningen aan een en denzelfden persoonvermeld. Wellicht zijn dat particuliere bouwers,die telkens voor den bouw van i of 2 woningenpremie genoten.Onder de vereenigingen vindt men er zooweldie ingevolge de woningwet zijn toegelaten, en alszoodanig reeds woningen hebben gebouwd, alsdie blijkbaar met het oog op het verkrijgen vanbouwpremies zijn opgericht.Bepalen wij ons thans tot de cijfers van dezenstaat, dan is opmerkenswaardig groot het aantalbeschikkingen voor den bouw van i woning inNoord-Brabant. Vooral in de jaren 1931 en 193354 ARTIKELENVERLEENDE BOUWPREMIES IN 1921 NA AFTREK VAN INTREKKING ElDE CATAGORIEEPREMIES VERLEErsZELFBOUWENDENi-fc A T-? nr. T /~-1 A f?I^llUUi.,iJiKtliNI WONING 2 WONINGENPROVINCIE 1 AANTALBEDEAGAANTALBEDRAGAANTALBEDRAGs60 ?, 60 c ^ cg Si, C (U c o>13 boaaDER 12 60 DER3 60 DER&PREMIE uaPREMIE1 PREMIEXI J3 S:Noord-Brabant 786 786 1.146.691.-- 91 182 282-064--- 126 993 1.480.354.60Gelderland 479 479 702.882.20 85 170 251.019.50 108 Q96 1.531.926.80Zuid-HoUand 251 251 366.463.25 65 130 209.503.-- 240 i 5.317 9.81O.613.56Noord-HollandZeeland219 ' 219 341.082.22 j 99 198 319.988.34 250 6.041 13.316.952-43184 184 259-878-50 22 59.648.-- 39 185 346.773-68UtrechtFriesland93 92 149.160.90 49 98 154.803.30 44 529 883-755-70114 114 161.177.40 27 54 69.019.-- 30 161 333.750.80Overijsel 214 214 286.442.-- 50 100 144.022.60 53 574 850.961.--Groningen 103 103 154.008.90 38 76 120.806.72 38 230 365.073.30Drenthe 98 98 131-534-46 27 54 73.186.10 25 164 233.388.--Limburg 266 266 445-815-60 83 164 276.106.10 179 1.708 2.768.909.20Totaal 1921 2.806 2.806 4.145.I36.43 635 1.270 I.960.166.66 1.132 16.898 30.711.457.97ALS BOVEN VERLEEND IN 1922Noord-BrabantGelderlandZuid-HoUandNoord-HollandZeeland669 669 566.441.50 107 214 173.094.-- 56 946 596.509.--660288660288511.270.--228.489.--10981218162174-093--122-404.--431702544.902196.446.--3.281.33I.5O294 294 244-450.-- 130 260 216.958.-- 190 8.818 5.705.569.50196 196 148.3II.-- 17 34 23-954.-- 9 48 38.360.--Utrecht 208 208 312-870.-- 89 178 140-018.52 55 420 283.973.--Friesland 218 218 170-292.-- 32 64 52.473.-- 34 2o8 181.750.--Overijsel 336 336 254.519-- 45 90 61.195.-- 9 53 47.749.--GroningenT"V it180 180 150.237-- 29 58 47.017.- 7 36 26.030.--DrentheLimburg157 157 128.518.-- 23 46 36.885.-- 8 44 32.930.--439 439 400.416.-- 84 168 144.202.-- 48 389 350.094.--Totaal 1922 3.645 3.645 3.II5.813.50 746 1.492 1.192.293.52 639 16.118 10.740.633.--ALS BOVEN VERLEEND IN 1923Noord-Brabant 107 107 32.100.-- 1: 33 66 19.800.-- 34 639 186.090.--Gelderland 183 183 54.900.-- 66 132 39.000.-- 32 236 53.800.--Zuid-HoUand 107 107 32.100.-- 64 128 38.400.-- 138 3-579 1.045.900.--Noord-HoUandZeeland131 131 39.300.-- 83 166 49.800.-- 248 6.793 I.99I.330.--55 55 16.500.-- 29 58 17.400.-- 31 143 39.600.--Utrecht 63 63 18.900.-- 46 92 27.600.-- 29 164 47.700.--FrieslandOverijsel125 125 37.500.-- 23 46 13.800.-- 39 343 72.900.--139 139 41.700.-- 30 60 18.000.-- 13 .168 49.500.--GroningenDrenthe6218621818.600.--5.400.--13926187.800.--5.400.--8 35 8.400.--Limburg 46 46 13.800.-- 6 12 3.600.-- 1 7 41 II.IOO.--Totaal 1923 1.036 1.036 310.800.-- 402 804 240.600.-- 569 13.039 3.505.210.--Totaal generaal 7.487 7-487 7.571-749.93 1.783 3-566 3.393.060.18 2.330 45.045 44.957.299-97ARTIKELEN 55STAAT IyiJZIGING PER PROVINCIE GERANGSCHIKT EN ONDERSCHEIDEN NAARDER BOUWERSVANVEREENIGINGENAANTALaau355191412I1929186317302949524624133o72663625341239lOI100127BEDRAGDERPREMIEGEMEENTENAANTAL1.5485901.276870564209615253410010412.500.--375.820.'523.838.401.203.389.7517.900.--93.633.--154-732.50191.280.--233.480.--c'SiWERKGEVERS, SCHOOL-KERK- ARMBESTU-REN ENZ.AANTALBEDRAGDERPREMIECVu3322352.806.573.65348.151.-960.886.-]483.289.-- ]552.105.9018.800.--699.997.--25-355-305.285.52.000.61.906.--2545.0713301.3932.0171.4461863881701.0552634780321661045644I33.507.774.9099.000.-417.600.-602.100.-393.300.-49.200.-115.800.-51.000.-311.700.-78.900.-14.100.-24.000.-592671552I25281476362638010464I953.800.-42.365-63.310.-1.185.-10.140.-8.570.-2.i8o.-10.100.-1499103912201277a'So65361338314503215752BEDRAGDERPREMIET O T A A LAANTALona'co7.37513.9942.156.700.--8.471.048.551671581.9331.344802.0282887274682X218^6191.650.--42I.II4.--I6.690.--314.095.4018.206.--167.155.245.730.--21.065.--2.800.--1.200.--14.060.-1124486I44.3656.408962.115.64403.200.--24.000.--608.400.86.400.2.100.82.200.20.400.63.600.--5.400.13.800.--66325II87579I1223348102978.497.5066.136.4019.875.--35.790.754.185.--22.645.--59.820.--47.910.--24-455.--12.930.--40.285.--290370192152535245412.529.65II.2IO.-8.100.-30.575.-59.329--1.200.-9.845.-21.330.-26.060.-7.950.-6.975.-28.600.-1.0266935755852491951843441971595452.0661.9696.1087.0304287723801.0275293252.323BEDRAGDERPREMIE4.752 22.9578578415716362243803034112281975831.309.500.--2.463.265.64242024771.092211.174.--97.770.-5.700.-600.-4.500.-600.-1.500.-10.500.-7.200.-1.500.-129.870.--5.2312093083555001131501972119231653.3442.4236.93310.0412992.1595751.0933862581.1383.053.907.102.960.149.9010.993.603.2114.217.203.49588.385.181.303.997.90524.952.201.494.208.10864.192.82452.218.563.774.695.9040.227.514-362.116.519.501.857.485.--4.460.073.90.6.796.618.40230.625.--1.613.858.76456.930.--715.873.--286.034.--206.508.--989.278.--2.231753.573.65 I 12.21428.5492.8562.0337.8618.8384509866871.6344288822519.729.803.56837.960.--594.000.--2.327.500.--2.564.520.--125.400.--293.700.--206.100.--484.500.--126.300.--26.400.--66.300.--26.08677.5927.652.680.-67.609.997.9256ARTIKELEN
Reacties